မ်က္ႏွာသစ္တဲ့အခါ မ်က္ခမ္းကိုသန္႔စင္ဖို႔ ဘာေၾကာင့္လိုအပ္တာလဲ

မ်က္ေတာင္အရင္း ေရာင္ရမ္းတယ္ဆို တာ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳးကို ဆိုလိုပါ သလဲ ဆရာ။
မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္တာမွာ အဓိ ကအေၾကာင္းရင္း ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ တစ္ခု က Staphylococcal Blepharitis ပါ။ စတပ္ဖိုင္လိုေကာ့ကပ္စ္ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ မ်က္ေတာင္ရင္းေရာင္တာလို႔ ေခၚပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဓာတ္မတည့္တာေၾကာင့္ မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္တာ (Allergic Blepharitis) ပါ။ ဒီအေၾကာင္းရင္း ႏွစ္ခု အနက္ မ်က္ခမ္းမွာ ပိုးဝင္ၿပီး မ်က္ေတာင္ ရင္းေရာင္ရမ္းတာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။

မ်က္ေတာင္ရင္း ပိုးဝင္ေရာင္ရမ္းတာမွာ ဘယ္လိုပိုးေတြဝင္ေရာက္လို႔ ျဖစ္တာပါ လဲဆရာ။
မ်က္ခမ္းမွာ ပုံမွန္မ်က္ေတာင္ရွိသ လို အေျမႇးပါး (Conjunctiva) လည္းရွိ တယ္။ မ်က္ေတာင္ကို လွန္ၾကည့္လိုက္ ရင္ Conjunctiva နဲ႔ တစ္ဆက္တည္းရွိ တာ ေတြ႕ရလိမ့္မယ္။ အဲဒီမွာ ဘက္တီးရီး ယား Flora လည္း ရွိပါတယ္။ ဘက္တီး ရီးယား Flora မွာ အမ်ားဆုံးက်ေရာက္ တာက စတပ္ဖိုင္လိုေကာ့ကပ္စ္ပိုး (Sta-phylococcus) ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတစ္ ဝိုက္မွာ စတပ္ဖိုင္လိုေကာ့ကပ္စ္ပိုးက အၿမဲရွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မ်က္ေတာင္ ေရာင္ၿပီဆိုရင္ ဒီပိုးေၾကာင့္ပဲ ေရာင္တာ မ်ားပါတယ္။

မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္ရမ္းတာက မ်က္စိ စြန္တာနဲ႔ေကာ တူပါသလား ဆရာ၊ ရွင္း ျပေပးပါ။
မ်က္ေတာင္ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ဆံပင္နဲ႔ အတူတူပဲ။ မ်က္ေတာင္ရင္းမွာ ဆံခ်ည္မၽွင္အိတ္ (Hair Follicle) ေတြ ရွိပါတယ္။ မ်က္ေတာင္မွာလည္း ပိုးက် ေရာက္ၿပီး မ်က္ေတာင္က ေရာင္လာႏိုင္ပါ တယ္။ မ်က္ေတာင္ေတြ ေရာင္လာၿပီဆို ရင္ ေမြးကၽြတ္နာ(Stye) ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါကို တခ်ိဳ႕ကလည္း မ်က္စိစြန္နာျဖစ္ တယ္လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ မ်က္စိစြန္ၿပီဆို ရင္ အဲဒီမ်က္ေတာင္ေလးကို ဆြဲႏုတ္ လိုက္ရင္ သက္သာသြားတတ္ပါတယ္။

ေရာင္ေနတဲ့မ်က္ေတာင္ရင္းကို ၾကည့္ၿပီး ဘယ္လိုပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတာမ်ိဳး ခြဲျခားသိႏိုင္ပါသလား ဆရာ။
ပိုးေၾကာင့္ မ်က္ေတာင္ေရာင္ရင္ ေရာင္ေနတဲ့မ်က္ခမ္းေတြကို ၾကည့္လိုက္ တဲ့အခါမွာ မ်က္ေတာင္အရင္း ဆံျခည္ မၽွင္အိတ္ေတြ ေရာင္ေနသလား ဆိုတာ ကို ၾကည့္လိုက္လို႔ ေရာင္ေနတယ္ဆိုရင္ ဒါက Staphylococcal Infection ေၾကာင့္ ေရာင္တာ မ်ားပါတယ္။
မ်က္ေတာင္ကို ၾကည့္လိုက္လို႔ မ်က္ေတာင္ရင္းက ေရာင္ေနတာ မ်ား တယ္၊ ၿပီးရင္ မ်က္လုံးအဆီဖု (Chala-zion) ေသးေသးေလးေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္လည္း Staphylococcal Infection ေၾကာင့္ ေရာင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဓာတ္မတည့္တာေၾကာင့္ မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္ရမ္းတဲ့အေၾကာင္းလည္း ရွင္းျပေပး ပါဆရာ။
မ်က္စိက ပြင့္ေနေတာ့ ပတ္ဝန္း က်င္နဲ႔ အၿမဲထိေတြ႕မႈ ရွိေနပါတယ္။ အဲဒီလို ထိေတြ႕မႈရွိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ဓာတ္မတည့္မႈက အၿမဲတမ္း က်ေရာက္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဓာတ္မတည့္မႈျဖစ္ရင္ ဘယ္ လိုလကၡဏာေတြ က်ေရာက္တတ္သလဲ ဆိုေတာ့ မ်က္ခမ္းအနားသား (Lid Margin) က ပုံမွန္ပါးပါးေလးပဲ ရွိရာက ေန ထူလာပါတယ္။ ၿပီးရင္ မ်က္ခမ္းေတြ က ေရာင္ေနတတ္ပါတယ္။

မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္ရမ္းတာက ပိုး ေၾကာင့္ျဖစ္တာလား၊ ဓာတ္မတည့္မႈ ေၾကာင့္ျဖစ္တာလားဆိုတာကို ဘယ္လို ခြဲျခားသိႏိုင္မလဲ ဆရာ။
ေရာင္ေနတဲ့ မ်က္ခမ္းေတြကို ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါမွာ မ်က္ေတာင္အ ရင္း ဆံခ်ည္မၽွင္အိတ္ေတြက ေရာင္ေန သလား ဆိုတာကို ၾကည့္လိုက္လို႔ ေရာင္ ေနတယ္ဆိုရင္ ဒါက Staphylococcal Infection ေၾကာင့္ ေရာင္တာမ်ားပါ တယ္။
မ်က္ေတာင္ကိုၾကည့္လိုက္လို႔ မ်က္ ေတာင္က ေရာင္ေနတာ မ်ားတယ္။ ၿပီး ရင္ မ်က္စိအဆီဖု ေသးေသးေလးေတြက အမ်ားႀကီးျဖစ္ေနတယ္ဆိုရင္လည္း Staphylococcal Infection ေၾကာင့္ ေရာင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတေလ ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ ပတ္ ဝန္းက်င္က ဓာတုပစၥည္း (Chemical)  တစ္ခုခုေၾကာင့္ ဒါမွမဟုတ္ အဆိပ္ရွိတဲ့ ပစၥည္း (Toxin) တစ္ခုခုေၾကာင့္ မ်က္ ခမ္းေရာင္ရမ္းတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဓာတ္မ တည့္မႈေၾကာင့္ျဖစ္တာပါ။ ဒီႏွစ္ခုက ခြဲရ တာ သိပ္ခက္ပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲ ခြဲရ ခက္ခက္ ကုထုံးကေတာ့ တစ္ခုတည္း ပါပဲ။

မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္ရမ္းေနတဲ့အခါ ဘယ္လိုေဝဒနာမ်ိဳးေတြ ခံစားရႏိုင္ ပါသလဲ ဆရာ။
မ်က္ခမ္းက ထူၿပီး ေရာင္ေနတယ္၊ ယားတယ္၊ မ်က္စိက နီေနတယ္၊ မ်က္ ေတာင္အရင္းကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ေမြး ကၽြတ္နာလို မ်က္စိစြန္ဖုေတြလည္း ေတြ႕ ရတတ္ပါတယ္။ မ်က္စိအဖုေတြက အမ်ား ႀကီးရွိေနတယ္။ Tasal Glands ေတြက ပိတ္ၿပီး အဆီေတြက အျပင္ကို မထြက္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီအခါ မ်က္ရည္ ၾကည္လႊာ(Precorneal Tear Film)  က အေငြ႕ျပန္မႈ ပိုမ်ားသြားပါတယ္။ ဒီလို ျဖစ္ရင္ မ်က္စိက ေျခာက္ေသြ႕သြားပါ တယ္။ ဒီကေန ေနာက္ဆက္တြဲ လကၡ ဏာအေနနဲ႔ဆိုရင္ ေျခာက္ေသြ႕မ်က္စိ (Secondary Dye Eye) ျဖစ္လာပါ တယ္။ မ်က္စိက စိုစိုစြတ္စြတ္ မရွိေတာ့ ဘဲ မ်က္လုံးကို မၾကာခဏ ပုတ္ခတ္ရၿပီး ေညာင္းညာမႈ (Fatigue) ကလည္း ပိုျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီလိုလကၡဏာေတြကို ပိုခံစားရတတ္ပါတယ္။

မ်က္ေတာင္ရင္း ေရာင္ရမ္းတဲ့အခါ ဘယ္ လိုကုသမႈမ်ိဳးေတြကို ေဆာင္႐ြက္ေပးရပါ သလဲ ဆရာ။
ကုသမႈကေတာ့ သိပ္လြယ္ပါတယ္။ ေခါင္းမွာအနာျဖစ္ရင္ ကုသတဲ့ ကုသမႈအ တိုင္းပါပဲ။ ေခါင္းမွာ ေဗာက္ထတာကို အနာျဖစ္ရင္ ေခါင္းေလၽွာ္ေလ့ရွိၾကပါ တယ္။ အဲဒီအတိုင္းပါပဲ မ်က္ခမ္းကို သန္႔ စင္မႈ (Lid Hygiene) လုပ္ေပးရပါ တယ္။

မ်က္ခမ္းကို ဘယ္လိုသန္႔စင္မႈေတြ လုပ္ ေဆာင္ေပးရပါမလဲ ဆရာ။
မ်က္ခမ္းကို ဘယ္လိုသန္႔စင္မလဲဆို တဲ့ ေမးခြန္းကို ေျဖရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မ်က္ႏွာသစ္တဲ့အခါတိုင္း ကိုယ့္မ်က္ခြံကို ေဆးေၾကာမိရဲ႕လားလို႔ ျပန္ေမးရမွာပါပဲ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ မေဆးမိၾကတာ မ်ားပါ တယ္။ မ်က္ႏွာကို ေရနဲ႔ဆပ္ျပာသုံးၿပီး အားရပါးရ ေဆးေၾကာတဲ့အခါ မ်က္ ေတာင္ေတြကို ေဆးေၾကာမိတာမ်ိဳး ျဖစ္ ႏိုင္ေပမယ့္ ဂြမ္းစေလးနဲ႔ မ်က္ေတာင္နဲ႔ မ်က္ခမ္းေတြကို သုတ္ၿပီးေဆးေၾကာမိဖို႔ က်ေတာ့ မလုပ္မိတာ မ်ားပါလိမ့္မယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ မ်က္ခမ္းေရာင္တဲ့လူနာ၊ မ်က္စိ စြန္တဲ့လူနာ၊ မ်က္စိအဆီဖုျဖစ္တဲ့ လူနာ ေတြ လာျပၿပီဆိုရင္ မ်က္ႏွာကိုေရနဲ႔ အား ရပါးရေဆးေၾကာပါ။ ၿပီးရင္ မ်က္ခမ္းေလး ေတြကို တုတ္ပါတဲ့ဝါဂြမ္း (Cotton Stick) ေလးနဲ႔ ေရေႏြး၊ ဆပ္ျပာေတြ သုံးၿပီး ေဆးေၾကာေပးပါလို႔ မွာရပါတယ္။ ဒီလိုမ်က္ခမ္းသန္႔ရွင္းမႈ လုပ္တာက လြယ္လည္းလြယ္၊ ထိလည္း ထိေရာက္မႈ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတိုင္းလုပ္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ပါတယ္။ ဒီအေလ့အထက လြယ္ေပ မယ့္ လူတိုင္းမွာ ဒီအေလ့အထကို လိုက္ နာႏိုင္မႈ မရွိပါဘူး။ ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာရ ရင္ ဦးေခါင္းမွာေဗာက္ေတြရွိေနရင္ ေခါင္းေလၽွာ္လိုက္ရင္ သက္သာသြား သလိုပဲ မ်က္ခမ္းကို ေရနဲ႔ေဆးေၾကာေပး လိုက္ရင္ ေမြးကၽြတ္နာေတြက အေတာ္ သက္သာသြားပါတယ္။ မ်က္စိစြန္တာက မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ မ်က္ခမ္းမွာရွိတဲ့ Tasal Glands ေတြက ပြင့္သြားၿပီး မ်က္ စိအဆီဖု မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုလုပ္လို႔မွ မ်က္စိအဆီဖု၊ မ်က္စိစြန္ဖုေတြ ေပါက္ေန ေသးတယ္ဆိုရင္ မ်က္စိကို ၾကက္သီးေႏြး ေရနဲ႔ ေဆးေၾကာေပးရပါမယ္။ ဒီလိုမွ မသက္သာ ေသးဘူးဆိုရင္လည္း မ်က္ ေတာင္ေတြကို ကေလးေခါင္းေလၽွာ္ရည္နဲ႔ ေလၽွာ္ေပးရပါမယ္။ ဆိုလိုတာက မ်က္ ေတာင္ကို သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေအာင္ လုပ္ေပးတာမ်ိဳးပါ။

ပါေမာကၡဦးတင္ဝင္း

မ်က္စိအထူးကုဆရာဝန္ႀကီး

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *