သႀကၤန္ေရာက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ လူႀကီးေတြေရာ၊ လူငယ္ေတြေရာ ေပ်ာ္ၾကတာ ထံုးစံပါ။ သႀကၤန္မွာ အျပင္ကို ထြက္လည္မွ မဟုတ္ပါဘူး၊ တခ်ိဳ႕က တရားစခန္းဝင္မယ္၊ တခ်ိဳ႕က ခရီးထြက္ၾကမယ္၊ လူငယ္ေတြကလည္း ေလွ်ာက္လည္မယ္၊ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း အိမ္မွာပဲ အျပည့္အဝ အနားယူၾကမယ္ဆိုၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ ကိုယ္စီနဲ႔ေပါ့။ ဒီေဆာင္းပါး အတိုေလးမွာေတာ့ သႀကၤန္မွာ အျပင္ထြက္လည္မယ့္ လူငယ္ေတြေရာ၊ လူႀကီးေတြအတြက္ပါ သိထားသင့္တာေလးေတြ ေရးေပးလိုက္ပါတယ္။
Tips to Remember
♥ သႀကၤန္ကို ျမန္မာမႈနဲ႔ ထိန္းသိမ္းၾကဖို႔ အရက္ေသစာ ေသာက္စား မူးယစ္ေနလို႔ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ သႀကၤန္ေႏြကလည္း ပူတာေၾကာင့္ ေရဓာတ္ခန္းေျခာက္တာ မျဖစ္ေအာင္ အရက္ေသစာ ေသာက္စားတာကို ေလွ်ာ့ပါ။
♥ ေႏြပူပူသႀကၤန္မွာ သႀကၤန္ကားနဲ႔ ေလွ်ာက္လည္မယ့္သူေတြရွိရင္ အသားအေရ မပ်က္စီးဖို႔ SPF (Sun Protection Factor) ၃၀ နဲ႔ အထက္ ပါဝင္တဲ့ ေနေလာင္ကာခရင္မ္ကို အျပင္မထြက္ခင္ နာရီဝက္အလို ကတည္းက လိမ္းသြားပါ။ တစ္နာရီ၊ တစ္နာရီခြဲ၊ ႏွစ္နာရီျခား တစ္ခါ ထပ္လိမ္းေပးပါ။
♥ အဝတ္အစား ဝတ္တဲ့အခါ ေရစိုမွာျဖစ္လို႔ အေရာင္ေဖ်ာ့တာေတြ ဝတ္ရင္ သတိထားပါ။ တစ္ေနကုန္ ေရစိုမခံႏိုင္ဘူး၊ အေအးမိမွာစိုးရိမ္တယ္ဆိုရင္ မိုးကာဂ်က္ကက္အက်ႌေတြ ေဆာင္သြားပါ။
♥ မိန္းကေလးေတြအေနနဲ႔ သႀကၤန္မွာ ေရစိုမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ မိတ္ကပ္ေတြ အထူႀကီးမလိမ္းတာ ေကာင္းပါတယ္။ ေရနဲ႔ မိတ္ကပ္ေတြေရာသြားၿပီး မညီမညာ ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနေလာင္ကာခရင္မ္ေတာ့ မလိမ္းမျဖစ္ လိမ္းသြားသင့္ပါတယ္။
♥ သႀကၤန္ေလွ်ာက္လည္တဲ့အခါ အဖိုးတန္ လက္ဝတ္ရတနာေတြ ဝတ္မသြားပါ နဲ႔။ သႀကၤန္ေရေရာ၊ ဆပ္ျပာရည္ေတြပါ ေရာသြားရင္ ေခ်ာထြက္ၿပီး အကုန္က် ေပ်ာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။
♥ သႀကၤန္မွာ ေလွ်ာက္လည္ဖို႔ ဖိနပ္ ေရြးတဲ့အခါ ေရစိုခံၿပီး ေရေတြခိုမေနနဲ႔ ဖိနပ္မ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ ေရေတြ ေအာင္းဝင္ေနၿပီး ျပန္မထြက္ႏိုင္တဲ့ ႐ႈးဖိနပ္ေတြဆိုရင္ ေျခေထာက္ေရႏူးၿပီး နာလာတာ၊ ထံုက်င္တာ၊ ေရာင္ရမ္းတာ ျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ အသားတစ္သွ်ဴးေတြ ေသတဲ့အထိ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္တာ ကို Trench Foot လို႔ ေခၚပါတယ္။
♥ မယူမျဖစ္မို႔ ဖုန္းနဲ႔ ပိုက္ဆံ ယူေဆာင္သြားမယ္ဆိုရင္ ေရလံုတဲ့ ဇစ္နဲ႔ အိတ္ထဲ ေသခ်ာထည့္ယူသြားပါ။ အိတ္ကို ခ်ည္ထားတဲ့ ႀကိဳးက ျပတ္က်တတ္တာကိုလည္း သတိထားပါ။
♥ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္နဲ႔ သႀကၤန္ ေလွ်ာက္လည္တဲ့သူေတြကိုေတြ႕ရင္ ေရနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လွမ္းမပက္မိပါေစနဲ႔။ ဒါဟာ သူတို႔ကို မေတာ္တဆ ထိခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္။
♥ ကေလးငယ္ေတြ၊ သံဃာေတာ္ေတြ၊ အဘိုး၊ အဘြားေတြနဲ႔ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြကို ေရမပက္ပါနဲ႔။
♥ အရမ္းျပင္းတဲ့ pressure ပိုက္ေတြနဲ႔ ေရေတြထိုးၿပီး မပက္ပါနဲ႔၊ အသားအေရေတြ လန္ေစႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္လံုးကို ထိရင္လည္း မ်က္စိ ကန္းႏိုင္ပါတယ္။ ေရမျပင္းတဲ့ ေရျပြတ္ေသနတ္၊ ဖလား၊ ေရပံုးေတြနဲ႔ပဲ အႏၲရာယ္ကင္းကင္း ထိခိုက္မႈ မရွိေအာင္ ကစားပါ။
♥ သႀကၤန္ဆိုတာ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြအတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္စရာအားလပ္ရက္ျဖစ္ပါတယ္။ လူတိုင္း ေပ်ာ္ခ်င္ၾကတာမို႔ အက်ီစားသန္တာ၊ လူတစ္ဖက္သား မႀကိဳက္တာ မလုပ္မိပါေစနဲ႔။
#Darliko (Mahidol University)