ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ဒိန္ခ်ဥ္လား . . .

ကၽြန္မ တစ္စိုက္မတ္မတ္ စားေလ့စား ထရွိေသာ အစားအေသာက္မ်ားထဲတြင္ ဒိန္ခ်ဥ္လည္း ပါဝင္သည္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ကာ ကိုယ္လက္မအီမသာျဖစ္ေနခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ဒိန္ခ်ဥ္သည္ ကၽြန္မအတြက္အေဖာ္မြန္ ေကာင္းျဖစ္သည္။ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ ဘ၀တုန္းက စာေမးပြဲနားနီးၿပီး ေခါင္း ေတြ မၾကည္မလင္ျဖစ္ေနခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ထန္းလ်က္ရည္၊ သၾကားရည္ မထည့္ဘဲႏွင့္ ဇြန္းႏွင့္ ေကာ္ကာ စားခဲ့ဖူး သည္။ ယခုလို ၂၄ နာရီဖြင့္ထားသည့္ Convenient Store မ်ား မရွိေသးသည့္ အခ်ိန္မ်ိဳးမို႔ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္ခ်င္လၽွင္ ေဈးသို႔ တကူးတက သြားဝယ္ရသည္။ တစ္ခါတေလ လွည္းတန္းလိုေနရာမ်ိဳးကို ေရာက္လၽွင္ ဒိန္ခ်ဥ္ကို မျဖစ္မေန ေသာက္ျဖစ္ေအာင္ေသာက္သည္။ အျပန္တြင္ အိုးကေလးႏွင့္ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ပါေအာင္ ဝယ္သြားတတ္သည္။ အူထဲမွာ ရွိသည့္ အက်ိဳးျပဳသည့္ ပိုးေကာင္ အရည္ အတြက္ကို ပြားေစသည့္ အာဟာရတစ္ခု အျဖစ္၊ ဓာတုဆိုးေဆးမ်ား မပါဝင္ေသာ အစားအစာတစ္ခုအျဖစ္ ကၽြန္မ ခုံမင္ မက္ေမာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဒိန္ခ်ဥ္ထဲတြင္ တစ္သၽွဴးစေတြပါသည္ဆိုေသာ ေကာလ ဟာလေတြ ထြက္လာၿပီးသည့္ ေနာက္ ပိုင္းတြင္ေတာ့ ႀကဳံလၽွင္ႀကဳံသလို ေရာက္ ရာ ေနရာတြင္ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္တတ္သည့္ အက်င့္ကို ကၽြန္မႀကိဳးစားၿပီး ရေအာင္ ေဖ်ာက္ခဲ့သည္။ တစ္ဖက္မွလည္း ဒိန္ ခ်ဥ္ေသာက္လၽွင္ ရႏိုင္သည့္ အက်ိဳး ေက်းဇူးေတြကို ဖတ္ၾကည့္ခဲ့သည္။

(က) ထမင္းမစားခင္ သို႔မဟုတ္ ထမင္း စားၿပီးခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္သင့္ ပါ လား။

အစားအေသာက္တစ္ခုကို စားၿပီး အာသာမေျပသည့္အခ်ိန္၊ ဗိုက္ဆာေနၿပီး စားစရာ တိတိပပမရွိေသာအခ်ိန္တို႔တြင္ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ေသာက္တတ္သူအတြက္ ဒိန္ ခ်ဥ္ေသာက္ရမည့္ အခ်ိန္ေ႐ြးခ်ယ္ရျခင္း က တကယ့္ကို ခက္ခဲေသာ အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ နီးစပ္သူေတြထဲကေတာ့ ေသာက္ခ်င္သည့္ အခ်ိန္ေသာက္ေပါ့လို႔ အႀကံေပးတတ္သူမ်ားရွိသလို ထမင္း မစားခင္ Appetizer အေနျဖင့္ ေသာက္ ၾကည့္ဖို႔ ေျပာတတ္သူေတြလည္းရွိသည္။ မိတ္ေဆြ အာဟာရပညာရွင္တစ္ေယာက္ ကေတာ့ ထမင္းမစားခင္အခ်ိန္မ်ိဳးကလြဲ လၽွင္ က်န္သည့္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ေသာက္ ႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
ေယဘုယ်က်က် တြက္ၾကည့္ရ မည္ဆိုလၽွင္ ဗိုက္ဆာေနခ်ိန္တြင္ ကၽြန္မ တို႔ အစာအိမ္မွ အက္စစ္အထြက္မ်ား ေနတတ္သည္။ ကၽြန္မတို႔ေသာက္လိုက္ ေသာ ဒိန္ခ်ဥ္တြင္လည္း lactic acids မ်ား ပါဝင္ေနတတ္သည္။ Gastric Acid မ်ားေၾကာင့္ ဒိန္ခ်ဥ္တြင္ပါဝင္ သည့္ အာဟာရတန္ဖိုးမ်ား ေလ်ာ့နည္း သြားသလို Lactic Acid ႏွင့္ ဓာတ္ျပဳကာ မူလတန္ဖိုးမ်ား ပ်က္စီးသြားတတ္သည္။ အကယ္၍ ထမင္းစားၿပီးသည့္အခ်ိန္မ်ိဳး မွာ စားမည္ဆိုလၽွင္ ပိုၿပီးသာလြန္ေကာင္း မြန္သည္။ ထမင္းစားၿပီး ၁ – ၂ နာရီခန္႔ ၾကမွ အခ်ိဳပြဲအေနျဖင့္စားမည္ဆိုလၽွင္ ေတာ့ အေကာင္းဆုံး အခ်ိန္ျဖစ္သည္ဟု အာဟာရပညာရွင္တို႔က အႀကံေပးထား သည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးသည္ အစာေျခ ရည္တို႔ Dilution ျဖစ္ေနကာ လက္တစ္ အက္စစ္တို႔ ေကာင္းစြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ သည့္ အေျခအေနမ်ိဳးျဖစ္သည္။

(ခ) ညအခ်ိန္တြင္ စားသင့္သလား။
ညအခ်ိန္တြင္ သေရစာ သို႔မဟုတ္ အခ်ိဳတည္းစရာတစ္ခုခုကို စားသုံးျခင္း သည္ ကယ္လိုရီကို လိုအပ္၍စားျခင္း ထက္ အပ်င္းေျပစာစားျခင္းမ်ိဳးသာ ျဖစ္သည္။ ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ရင္း၊ မိသားစု စကားစျမည္ေျပာရင္းႏွင့္ စားျဖစ္သည္ က မ်ားသည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ အစား အေသာက္ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္းသည္ အေတာ့္ ကို အေရးႀကီးသည္။ အာလူးေၾကာ္၊ ငါးမုန္႔ေၾကာ္တို႔ကဲ့သို႔ ကယ္လိုရီမ်ားေသာ အစားအေသာက္ကိုစားၿပီး ကိုယ္အေလး ခ်ိန္တိုးေစမည့္အစား ေပါ့ေပါ့းပါးပါးႏွင့္ ကယ္လိုရီနည္းပါးေသာ အစားအေသာက္ တို႔ကိုသာ ကၽြန္မတို႔ ေ႐ြးခ်ယ္သင့္သည္။ ထို႔အတြက္ အေကာင္းဆုံးအေဖာ္မြန္ သည္ ဒိန္ခ်ဥ္ျဖစ္သည္။ ဒိန္ခ်ဥ္တစ္ ခြက္တြင္ ကယ္လိုရီ ၁၈၀ ခန္႔သာ ပါဝင္ သည့္အတြက္ ၀လာမည္ကို စိတ္ပူရန္ မလိုသကဲ့သို႔ တစ္ခုခုကို စားေသာက္ခ်င္ ေနသည့္ အာသီသကိုလည္း ေျဖေဖ်ာက္ ေပးႏိုင္သည္။
ထို႔အျပင္ အိပ္ခါနီး အခ်ိန္တို႔တြင္ ႂကြက္သားမ်ား ဆုံး႐ႈံးေနၿပီး အခ်ိဳ႕သူ မ်ားတြင္ ႂကြက္တက္ျခင္းကဲ့သို႔ ျပႆနာ တို႔ကို ခံစားရေစတတ္သည္။ ဒိန္ခ်ဥ္တြင္ ပါဝင္ေသာ ပ႐ိုတင္းဓာတ္သည္ ခႏၶာ ကိုယ္အတြက္ အေရးပါေသာ ႂကြက္သား မ်ားတည္ေဆာက္ရာတြင္ ကူညီေပး သည္။ ဒိန္ခ်ဥ္တစ္ခြက္သည္ ပ႐ိုတင္း ၁၁ ဂရမ္ကို ေပးႏိုင္ၿပီး ညအခ်ိန္တြင္ ဆုံး႐ႈံးတတ္သည့္ ပ႐ိုတင္းပမာဏကို အစားထိုးျဖည့္တင္းေပးႏိုင္သည္။
သို႔ေသာ္ ဒိန္ခ်ဥ္အားလုံးတြင္ တူညီေသာ အာဟာရဓာတ္မ်ား ပါဝင္ သည္လို႔ေတာ့ ပုံမွန္မဆိုႏိုင္ေပ။ အၾကမ္း ဖ်င္းအားျဖင့္ေတာ့ သၾကားမပါေသာ ဒိန္ခ်ဥ္သာလၽွင္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္ ဟု သတ္မွတ္ၾကသည္။ အသင့္ေသာက္ သုံးႏိုင္သည့္ အခ်ိဳ႕ဒိန္ခ်ဥ္မ်ိဳးတြင္ အခ်ိဳ ဓာတ္ပါဝင္မႈသည္ အေတာ့္ကိုမ်ားသည္။ ထို႔အတူ အသီးမ်ား ေပါင္းစပ္ပါဝင္ထား သည္ဆိုေသာ ဒိန္ခ်ဥ္တြင္လည္း သၾကား ပါဝင္မႈ အခ်ိဳးအစားက ျမင့္မားသည္။ ထို႔အတြက္ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္ေတာ့မည္ ဆိုလၽွင္ ပါဝင္သည့္ ပစၥည္းအခ်ိဳးအစားကို ေသခ်ာဖတ္သင့္သည္။

(ဂ) အားကစားလုပ္ၿပီးသည့္ အခ်ိန္ မ်ိဳး တြင္ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္သင့္သလား။

Gym ကို ပုံမွန္သြားၿပီး ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားမႈ ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ႂကြက္သား မ်ားကို အနည္းႏွင့္ အမ်ားဆိုသလို နာ က်င္ေစတတ္သည္။ Wear & Tear ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ႂကြက္ သားနာက်င္မႈကို သက္သာေစရန္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္သည့္ ကာဗို ဟိုက္ဒရိတ္ႏွင့္ ပ႐ိုတင္းျပည့္၀ေသာ အစားအေသာက္တို႔က အကူအညီေပး ႏိုင္သည္။ ထို႔အတြက္ပင္ ဒိန္ခ်ဥ္သည္ Gym ကို ပုံမွန္သြားေရာက္သူတို႔အတြက္ သင့္ေတာ္ေသာ အစားအေသာက္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ဒိန္ခ်ဥ္သည္ က်န္းမာ ေရးကို အက်ိဳးျပဳသည့္ ဘက္တီးရီး ယားမ်ား ပါဝင္ေနသကဲ့သို႔ အ႐ိုးမ်ား တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ အေရးႀကီး သည့္ ကယ္လ္စီယမ္ကို ျဖည့္တင္းေပး သည္။ ဒိန္ခ်ဥ္ကို လတ္ဆက္ေသာ အသီးအ႐ြက္တို႔ႏွင့္ ေရာၿပီးစားႏိုင္လၽွင္ ပိုၿပီးေကာင္းသည္။ ႂကြက္သားမ်ားနာ က်င္ျခင္း၊ အစာမေခ်ဖ်က္ႏိုင္ျခင္း၊ ေကာင္း မြန္စြာ မအိပ္စက္ႏိုင္ျခင္းတို႔ကို ကာကြယ္ ဟန္႔တားႏိုင္သည္။ Gym ကို တစ္စိုက္ မတ္မတ္ သြားတတ္သူျဖစ္ေနလၽွင္ေတာ့ ပန္းသီးစိတ္ႏွင့္အတူ ေျမပဲေထာပတ္ တြဲဖက္စားျခင္း၊ အေစ့အဆန္တစ္မ်ိဳး မ်ိဳးကို ေခ်ာကလက္ေရာပါသည့္ ႏို႔ႏွင့္ ေသာက္ျခင္း၊ ၾကက္သားစားျခင္း၊ ပ႐ို တင္းအမႈန္႔စားျခင္းတို႔ကိုပါ မေမ့မေလ်ာ့ တြဲဖက္စားသုံးသင့္သည္။

(ဃ) ဒိန္ခ်ဥ္ကို လူတိုင္း စားသုံးႏိုင္ပါ သလား။
ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္ျခင္းသည္ က်န္း မာေရးအတြက္ ေကာင္းသည္ ဆိုေသာ္ လည္း သင့္႐ုံတင့္႐ုံ စားတတ္ဖို႔ေတာ့ လိုသည္။ တစ္ေန႔ကို (၂၅၀ – ၅၀၀) ဂရမ္ သို႔မဟုတ္ (၁ – ၂ ) ခြက္ေလာက္ စားသုံးလၽွင္ေတာ့ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ ေကာင္းမြန္သည္။ အူလမ္းေၾကာင္း အတြင္းမွာရွိသည့္ အက်ိဳးျပဳဘက္တီးရီး ယားမ်ားကို ပိုၿပီးေတာ့ ပြားမ်ားေစသည္။
သို႔ေသာ္တခ်ိဳ႕ အစာအိမ္ေရာဂါရွိ ေသာသူမ်ားအတြက္ အေအးခံထားသည့္ ဒိန္ခ်ဥ္မ်ိဳးကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။ ထို႔ အတူ ဒိန္ခ်ဥ္ႏွင့္ တြဲဖက္စားေသာက္ရန္ မသင့္ေသာ အစားအစာမ်ားလည္း ရွိ သည္။ ဝက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္ေပါင္ေျခာက္ ႏွင့္ တာရွည္ခံေအာင္ ျပဳျပင္ထားေသာ အစားအေသာက္တို႔တြင္ပုံစံေျပာင္း ပါဝင္ေနတတ္သည့္ Nitric Acid သည္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ျဖစ္ေစသည္။ အဆိုပါ Nitric Acid ႏွင့္ ဒိန္ခ်ဥ္တြင္ ပါဝင္ေသာ Amine တို႔သည္ ဓာတ္ျပဳမႈျဖစ္ကာ ကင္ ဆာေရာဂါျဖစ္ေစေသာ N-nitrosamine ကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ထို႔အျပင္ ပိုးသတ္ ေဆးေသာက္ေနရသူတို႔ဆိုလၽွင္ ဒိန္ ခ်ဥ္ကို ေရွာင္ထားသည္က ပိုၿပီးေကာင္း မြန္သည္။
ဒိန္ခ်ဥ္သည္ ဆန္၊ ဂ်ဳံ၊ ေခါက္ဆြဲ၊ ေပါင္မုန္႔၊ ေပါက္စီတို႔လိုမ်ိဳး အစား အေသာက္တို႔ႏွင့္တြဲၿပီး စားမိပါက အစာ စားခ်င္စိတ္ကို ပိုၿပီးမ်ားလာေစတတ္ သည္။ အရက္ေသာက္တတ္သူ၊ ေဆး လိပ္ေသာက္သူ၊ ကြန္ပ်ဴတာကို အၿမဲ တေစအသုံးျပဳၿပီး အလုပ္လုပ္ေနရသူ၊ ဝမ္းခ်ဳပ္တတ္သူ၊ အ႐ိုးပြေရာဂါရွိသူ တို႔သည္ အျခားသူမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လၽွင္ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ပိုၿပီးစားေပးသင့္သည္။ သို႔ ေသာ္ အူႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေရာဂါရွိသူ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ ေသြးေၾကာထုံးေရာဂါရွိသူ၊ အသည္းေရာင္ေနသူ၊ ပန္ကရိယေရာင္ ေနသူတို႔သည္ ဒိန္ခ်ဥ္ကိုေရွာင္သင့္သကဲ့ သို႔ အသက္ ၁ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ မ်ားကိုလည္း ဒိန္ခ်ဥ္ေကၽြးျခင္းမ်ိဳးကို ေရွာင္သင့္သည္။
ဆိုရလၽွင္ ဒိန္ခ်ဥ္သည္လည္း တျခားေသာ အစားအေသာက္မ်ား ကဲ့သို႔ပင္ သုံးတတ္လၽွင္ ေဆးျဖစ္ၿပီး အသုံးမတတ္လၽွင္ေတာ့ ေဘးဥပဒ္ေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ကၽြန္မက ခ်ဥ္ခ်ဥ္ေလးမို႔ ႀကိဳက္တတ္သည့္ ဒိန္ခ်ဥ္ႏွင့္ ခ်က္သည့္ ဟင္းလ်ာတို႔ကို တခုတ္တရရွိတတ္ေသာ္ လည္း ကၽြန္မ၏ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ ကေတာ့ တစ္ဇြန္းေလာက္ စား႐ုံျဖင့္ ဝမ္းေလၽွာတတ္ေလသည္။ ထို႔အတြက္ ဒိန္ခ်ဥ္ေသာက္ေတာ့မည္ဆိုလၽွင္ ပါဝင္မႈ အခ်ိဳးအစားကို စစ္သင့္သကဲ့သို႔ မိမိ ဘာေတြ စားထားသည္ကို ျပန္စစ္ သင့္သည္။ မိမိခႏၶာကိုယ္မွ ေျပာေသာ အသံတို႔ကိုလည္း နားေထာင္ၿပီးမွသာ ဒိန္ခ်ဥ္ခြက္ဆီ လက္လွမ္းသင့္ပါသည္။

ႏွင္းႏုလြင္ (ေဆးဝါး)

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *