ေလယာဥ္စီးရင္း နားကိုက္တာကို လူအေတာ္မ်ားမ်ား မၾကာခဏ ႀကံဳရ တတ္ပါတယ္။ Airplane ear ဒါမွမဟုတ္ Barotrauma လို႔လည္း ေခၚပါတယ္။ သူက ဘာေၾကာင့္ျဖစ္လဲဆိုေတာ့ နား စည္နဲ႔ နားစည္အတြင္းပိုင္း ေလဖိအားနဲ႔ အျပင္ကေလဖိအား မညီမွ်တဲ့အခါ နား ကိုက္တာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ေလယာဥ္စစတက္တက္ခ်င္းနဲ႔ ေလယာဥ္ဆင္းခါနီးမွာ ေလထုဖိအား မညီမွ်တာျဖစ္ၿပီး နားကိုက္တတ္ပါတယ္။
တစ္ခါတေလ တိုက္ျမင့္ဓာတ္ေလွ ခါးထဲမွာလည္း ေလထုဖိအားအေျပာင္း အလဲျမန္တတ္တာေၾကာင့္ နားကိုက္ တတ္ပါတယ္။ ေတာင္ေပၚေဒသကို ကား ေမာင္းသြားရင္လည္း ေလဖိအား မတူ တာေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။ ေရ ငုပ္တာ(scuba diving)၊ ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္ စဥ္ အနီးအနားရွိေနတာ၊ ေအာက္ဆီဂ်င္ ေပးတဲ့ စက္အတြင္း၀င္တာ (hyper-baric oxygen chambers) ေတြကေန လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေရာဂါလကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ
Symptoms ေတြအေနနဲ႔ နားအ နည္းငယ္ကိုက္တာ၊ နားထဲမွာ ျပည့္ေန တာ၊ အသံေကာင္းေကာင္း မၾကားရတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ နားကိုက္တာက နာရီ ေပါင္းအေတာ္ၾကာၿပီး ျပင္းထန္တယ္ဆို ရင္ စိုးရိမ္ရတတ္ပါတယ္။ အလြန္အမင္း နားကိုက္တာ၊ အၾကားအာ႐ံု အနည္းနဲ႔ အမ်ားထိခိုက္တာ၊ နားထဲမွာဆူေနတာ (tinnitus)၊ မူးတာ၊ အန္တာ၊ နားထဲက ေသြးယိုတာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ လိုအဆင့္ထိ ျဖစ္လာရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္ ဆီသြားေရာက္ၿပီး ကုသမႈခံယူပါ။
ဘယ္လိုကာကြယ္ရမလဲ
♦ (၁) ေလယာဥ္စၿပီးပ်ံသန္းဖို႔ အထက္ ကိုဆန္တက္တဲ့အခ်ိန္နဲ႔ ေလယာဥ္ဆိုက္ ဖို႔ ဆင္းတဲ့အခ်ိန္မွာ သန္းတာ (yawning)၊ တစ္ခုခုမ်ဳိခ်တာ (swallowing) လုပ္ ေပးမယ္ဆိုရင္ နားစည္နားက ႂကြက္သား ေတြ အလုပ္လုပ္ေစပါတယ္။သၾကားလံုး စုပ္တာ၊ ပီေက၀ါးတာေတြ လုပ္ပါ။
♦ (၂) ေလယာဥ္တက္မယ့္အခ်ိန္နဲ႔ ဆင္း မယ့္အခ်ိန္မွာ အိပ္မေနပါနဲ႔။ ဒါမွ သင့္ ကိုယ္သင္ လိုအပ္တာကို ေစာင့္ေရွာက္ ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
♦ (၃) အေအးမိထားတာ၊ နားထဲပိုး၀င္ ထားတာ၊ ႏွာပိတ္ေနတာျဖစ္ရင္ ေလ ယာဥ္မစီးသင့္ပါဘူး။ နားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဆာဂ်ရီလုပ္ထားတယ္ဆိုရင္ ေလယာဥ္ စီးသင့္ မစီးသင့္ကို ဆရာ၀န္နဲ႔အရင္ တိုင္ပင္ပါ။
♦ (၄) Drugstore ေတြမွာ နားထဲထည့္ တဲ့ Filtered earplugs ေတြ ၀ယ္ႏိုင္ ပါတယ္။ သူတို႔ကို ေလယာဥ္အတက္နဲ႔ အဆင္းခ်ိန္မွာပဲ တပ္ထားေပးဖို႔ လိုပါ တယ္။ သူတို႔က နားစည္တြင္းေလဖိအား နဲ႔ အျပင္ေလထုဖိအားညီမွ်ေအာင္ လုပ္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။
♦ (၅) ေနာက္တစ္ခုက Valsalva Maneuver လို႔ ေခၚပါတယ္။ ပါးစပ္ကို ပိတ္ထားမယ္။ ႏွာေခါင္းကိုလည္း လက္ တစ္ဖက္နဲ႔ ညႇစ္ပိတ္ထားၿပီး ေလကို နား ကေန ထြက္ေစတာပါ။ အထူးသျဖင့္ ေလယာဥ္အဆင္းမွာ နားကိုက္လာရင္ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ေလယာဥ္ဆင္း ေနစဥ္အတြင္း အႀကိမ္ေရမ်ားမ်ား လုပ္ ေပးပါ။
◘ထူးဒါလီကိုကို (MPharm)
