AIDS ေရာဂါရွိသူေတြ မ်က္စိမထိေအာင္ဘယ္လိုကာကြယ္သင့္လဲ

AIDS ေရာဂါရွိသူေတြ မ်က္စိကုိ ဘယ္လိုထိခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ႏုိင္သလဲ ဆရာ။
AIDS ေရာဂါရွိသူေတြမွာCD4 Count က ၅၀ ေအာက္ဆုိရင္ မ်က္စိထဲ ကို ေရာဂါပိုးက်ေရာက္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အ လမ္းက မ်ားပါတယ္။
ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကလည္း ရွင္းပါတယ္။ ခုခံအားက်တဲ့သူမွန္သမွ်  AIDS ေရာဂါရယ္မွ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဘယ္ လိုေရာဂါေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အာဟာရခ်ဳိ႕ တဲ့လုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ နာတာရွည္ အရက္စြဲတာ (Chronic Alcoholism)ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ ျဖစ္ ခႏၶာကုိယ္ခုခံအားက်သြားရင္ ပတ္ ၀န္းက်င္မွာ ရွိေနတဲ့ေရာဂါပိုးေတြ က် ေရာက္လြယ္တတ္ပါတယ္။ AIDS ဆုိတာ နာမည္ကိုက ခုခံအားက်ဆင္းမႈ ေရာဂါဆိုေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးမွာ ေတြ႕ရွိ ခ်က္အရ CD4 ပမာဏ ၅၀ ထက္ ေလ်ာ့ နည္းတယ္ဆုိရင္ မ်က္စိထဲ ေရာဂါပိုး၀င္ ေရာက္ႏုိင္ေျခက မ်ားတယ္လုိ႔ လက္ခံ ထားၾကပါတယ္။

မ်က္စိကို ဘယ္လိုေရာဂါပိုးေတြ အမ်ား ဆံုး က်ေရာက္ႏုိင္ပါသလဲ ဆရာ။
ေရာဂါပိုး အကုန္လံုးက်ေရာက္ႏုိင္ ပါတယ္။ အမ်ားဆံုးက်ေရာက္ႏုိင္တာက ေတာ့ Cytomegalovirus, Crypto-coccus, Candida နဲ႔ Herpes ဆုိတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြျဖစ္ပါတယ္။ Cytomega-lovirus ေၾကာင့္ မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာ (Retina) မွာ အမ်ားဆံုး ထိခိုက္ၿပီး မ်က္ စိအာ႐ံုခံလႊာေရာင္ရမ္းမႈ (CMV Retinitis) ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ Cytomega-lovirus ေၾကာင့္လည္း မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာ ေရာင္ႏုိင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ Candida (မွက္ခ႐ု)နဲ႔ Herpes(ေရယုန္)လည္း ျဖစ္ ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုး က်ေရာက္တဲ့ ေရာဂါပုိးေတြက Cytome-galovirus ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးရင္ ဒုတိယ အမ်ားဆံုးအေနနဲ႔ Cryptococcus နဲ႔ Candida ပိုးေတြ က်ေရာက္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ Pneumocystic Carini ဆိုတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြ က် ေရာက္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆရာတုိ႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြ အျဖစ္အမ်ားဆံုး တီဘီ ေရာဂါပိုးကလည္း AIDS ေရာဂါနဲ႔ အၿမဲ တြဲေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ AIDS ေရာဂါသည္ေတြရဲ႕ မ်က္လံုးမွာ တီဘီေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေ၀ဒနာေတြ ျဖစ္ေန တာကို အေတြ႕ရမ်ားပါတယ္။

AIDS ရွိသူေတြမွာ မိႈပိုးက်ေရာက္ႏုိင္ေျခ မ်ားလား ဆရာ။
မိႈပိုးက်ေရာက္တာေၾကာင့္ မ်က္စိ ကြယ္ႏုိင္ပါတယ္။ မ်က္စိကြယ္ႏုိင္တဲ့ အဓိက အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ မ်က္စိ အာ႐ုံခံလႊာမွာ ေစာေစာကေျပာတဲ့ Cytomegalovirus, Cryptococcus နဲ႔ Candida ပိုးေတြ က်ေရာက္ၿပီး ေရာင္ရမ္းမႈ နဲ႔ တြဲျဖစ္ရာက မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာတစ္ခု လံုး ထိခိုက္ပ်က္စီးသြားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ AIDS ေရာဂါရွိသူေတြမွာ Candida မိႈပိုး က်ေရာက္ႏုိင္ေျခရွိသလို ကုိယ္ခံအားက်တဲ့ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါ သည္ေတြမွာလည္း ဒီမိႈပိုး က်ေရာက္ တတ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ဳိေရာဂါသည္ေတြ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ေနတဲ့သူေတြနဲ႔ အထူး ၾကပ္မတ္ကုသေဆာင္ထဲက ကေလးေတြ မွာလည္း ကန္ဒီဒါမိႈပိုး က်ေရာက္တတ္ ပါတယ္။
မ်က္ၾကည္လႊာမွာလည္း ေရာဂါပုိး က်ေရာက္တတ္ေပမယ့္ မ်က္စိအာ႐ံုခံ လႊာမွာ ေရာဂါပိုးက်ေရာက္မႈက ပိုးမ်ားပါ တယ္။ မ်က္ၾကည္လႊာမွာ Cytomega-lovirus ပိုးက်ေရာက္တဲ့ CMV Endothelitis ကို အခုေနာက္ပိုင္းမွာ အေတာ္ ေလးေတြ႕လာရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မ်က္စိ သူငယ္အိမ္ေရာင္တာ (Uvetitis) ျဖစ္ ႏုိင္ပါတယ္။
အခုေျပာတဲ့ အေၾကာင္းေတြအား လံုးက မ်က္စိကြယ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ AIDS ေၾကာင့္ မ်က္စိကြယ္ေစတဲ့ အမ်ားဆံုး အေၾကာင္းအရာက မ်က္စိ အာ႐ံုခံလႊာ ထိခိုက္မႈေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတေလက်ရင္ လူနာက ဘာ မွမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္တတ္တာတစ္ခုက မ်က္ခြံကConjunctiva မွာ Kaposi’s Sarcoma ဆုိတဲ့ ၀ိုင္း၀ုိင္းနီနီ အလံုးေလး ေတြ႕ရတတ္တယ္။ ဒါက Subconjunctival Haemorrahge နဲ႔ မွားတတ္ တယ္။ တကယ္တမ္း ေသခ်ာၾကည့္ရင္ ၀ိုင္း၀ိုင္းနီနီေလး ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလို လူနာေတြကေတာ့ ဆရာတုိ႔ ဆီလာျပတာ နည္းတယ္။ ဆရာတုိ႔ဆီ လာျပတာက မ်က္စိအာ႐ံုခံလႊာေရာင္လို႔ လာျပတာပဲ မ်ားပါတယ္။

ART ေဆးေသာက္ရင္ မ်က္စိထဲ ပိုး၀င္ ႏုိင္ေျခ ေလ်ာ့နည္းႏုိင္လား ဆရာ။
ART ေဆးေသာက္လုိက္လို႔ CD4 Count တက္လာၿပီဆုိရင္ မ်က္စိထဲ ေရာဂါပိုး ၀င္ႏုိင္ေျခက နည္းသြားပါတယ္။ ေဆးေသာက္တဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေၾကာင့္ အေထြေထြ ခႏၶာကုိယ္ခုခံအား ေကာင္း လာတယ္ဆုိရင္ မ်က္စိထဲ ပိုး၀င္ႏုိင္ေျခ ကလည္း နည္းသြားပါတယ္။

AIDS ေရာဂါရွိမွန္း မသိဘဲ ဆရာတုိ႔ဆီ လာျပတာမ်ဳိးေတြေကာ ႀကံဳရလား ဆရာ။
မ်က္စိမွာ ေရာဂါပိုး၀င္ေရာက္မွ ကိုယ့္မွာ AIDS ရွိေနမွန္း သိသူေတြ အ မ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ သူ႔ပံုကလည္း AIDS ရွိတဲ့ပံုမဟုတ္ဘူး။ ခႏၶာကိုယ္ တည္ေဆာက္ ပံုကလည္း သန္သန္မာမာပဲ။ ႐ုပ္ရည္က လည္း သန္႔ျပန္႔မႈရွိတယ္။ ပညာတတ္၊ က်န္းက်န္းမာမာပဲ။ ဒါေပမဲ့ မ်က္စိမွာ ပိုးက်ေရာက္ေနေတာ့ ဆရာတုိ႔က သံသယ ၀င္ၿပီး HIV ပိုး စစ္ခိုင္းလုိက္တယ္။ စစ္ ေတာ့ ရွိေနတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြက အမ်ား ႀကီးပဲ။ အဲဒီအခါ ကၽြန္ေတာ့္မွာ မျဖစ္ႏုိင္ ဘူးဆုိၿပီး လက္မခံဘူး။ ဒါေပမဲ့ စစ္ေဆး ခ်က္အေျဖအရ ပိုးရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သက္ဆုိင္ရာဆရာ၀န္ကို လႊဲလုိက္ရတာ ေတြလည္း ရွိပါတယ္။

AIDS ရွိသူေတြကုိ ကုသရာမွာ မရွိသူ ေတြနဲ႔ အတူတူပါပဲလား ဆရာ။
AIDS ေရာဂါရွိသူနဲ႔ တျခားသာမန္ လူနာေတြကို မ်က္စိကုသမႈေပးတဲ့အခါ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ အတူတူပါပဲ။ တစ္ခုရွိတာက AIDS ရွိသူေတြမွာ ART ကုထံုးအျပင္ မ်က္စိအတြက္ ေရာဂါေ၀ဒနာအေပၚ မူတည္ၿပီး သက္ ဆုိင္ရာကုသမႈကို ေပးရပါတယ္။ မ်က္ စဥ္းေဆးလည္း ေပးရပါတယ္။ ထုိးေဆး ေပးရတာလည္း ရွိပါတယ္။

AIDS ရွိသူေတြ မ်က္စိေရာဂါ မျဖစ္ ေအာင္ ဘယ္လုိကာကြယ္သင့္ပါသလဲ။
AIDS ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ CD4 Count ၅၀ ေအာက္ဆုိရင္ ပိုးက်ေရာက္ႏုိင္တဲ့အ တြက္CD4 Count ၅၀ ေအာက္မက် သြားေအာင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဂ႐ုစိုက္ဖို႔ လုိပါတယ္။ သမားေတာ္နဲ႔တုိင္ပင္ၿပီး ကိုယ့္ခႏၶာကုိယ္ကို ကိုယ္ခံအားေကာင္း ေနေအာင္ ေနထုိင္တည္ေဆာက္ေပးေန ရပါမယ္။ ကုိယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဂ႐ုစိုက္ေန မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရာဂါပိုးေတြ မက် ေရာက္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။ CD4  အေရအ တြက္ကို တက္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကိုယ္ ခံအားတက္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ေရာ ဂါပိုးက်ေရာက္ႏုိင္ေျခက နည္းသြားပါ တယ္။

တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ေကာ သက္ ဆုိင္မႈရွိလား ဆရာ။
တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး အားနည္း တဲ့သူေတြမွာေတာ့ ေရာဂါပုိးက်ေရာက္ႏုိင္ တယ္ဆုိတဲ့ လူတိုင္းလက္ခံထားတဲ့ အခ်က္ ပဲျဖစ္ပါတယ္။AIDS ရွိသူေတြမွာ တစ္ ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးက အားနည္းတယ္ ဆုိရင္ ေရာဂါပိုးက်ေရာက္ႏုိင္တဲ့ အခ်က္ က ပိုမ်ားသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆရပါတယ္။AIDS ရွိၿပီး ART  ေဆးကို ပံုမွန္မွီ၀ဲတဲ့ သူက တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရးလည္း ေကာင္းတယ္ဆုိရင္ ေရာဂါပုိး က်ေရာက္ ႏုိင္ေျခက နည္းေနမွာပါ။

AIDS ရွိသူေတြကို လိုအပ္တဲ့ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြကို ေျပာျပေပးပါဆရာ။
AIDS ဆိုတာ တကယ္ေတာ့Burge Phenomenon ျဖစ္ေနပါတယ္။ ပင္လယ္ျပင္မွာငုပ္ေနတဲ့ ေရခဲတံုးထိပ္ဖ်ား ကိုပဲ ေတြ႕ရၿပီး ေအာက္မွာ ဘယ္ေလာက္ ရွိသလဲဆုိတာ မသိေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဒါႀကီးတစ္ခုလံုးကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီး သိေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆို မဂၤလာဒံု၊ ေ၀ဘာဂီနဲ႔ သာေကတမွာ AIDS အထူးကုေဆး႐ံုေတြ တည္ေဆာက္ ထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္NGO ေတြက လည္း အမ်ားႀကီး ကူညီၾကပါတယ္။ အားလံုး၀ိုင္း၀န္းၿပီး AIDS ေ၀ဒနာရွင္ ေတြကို ကူညီေနၾကပါတယ္။ ေပါင္းစပ္ ညႇိႏိႈင္းမႈေကာင္းေနသမွ် ပိုၿပီး Target ကို ရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူနာေတြဘက္က လည္း AIDS ေဆးစစ္ခ်က္အေျဖကို ရ လာတဲ့အခါမွာလည္း လက္ခံသင့္ပါတယ္။

◘ ပါေမာကၡဦးတင္၀င္း (မ်က္စိအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *