ေလေကာင္းေလသန္႕မရပါက ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္သလား

ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါက ေလေကာင္း ေလသန္႔မရတာနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါသလား ဆရာမ။
ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ ျဖစ္ေစေအာင္ ေရာဂါအားေပးတဲ့ အေျခအေနေတြက အိမ္တြင္းမွာ ေလေကာင္းေလ သန္႔ရရွိမႈ နည္းပါးတာ၊ ကေလးဘ၀တုန္းက ကူး စက္ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာ၊ ဓာတ္မ တည့္ေစတဲ့ အရာေတြနဲ႔ ထိေတြ႕တာ (ေလွး၊ မႊား၊ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္)၊ အ စာအာဟာရစားသုံးမႈမွာ ဓာတ္တိုးကာ ကြယ္မႈ ပစၥည္းနည္းပါးတာ၊ ငယ္႐ြယ္စဥ္ မွာ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႕တာ ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းက ေလႁပြန္နဲ႔အသက္ ႐ႉလမ္းေၾကာင္းေတြ ေရာင္ရမ္းတာ၊ သာ မန္လူေတြထက္ တုံ႔ျပန္မႈမ်ားေနတာေတြ ေၾကာင့္ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါျဖစ္ပြားရ တာပါ။ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါက ကမၻာ ေပၚမွာ လူေပါင္းသန္း ၃၀၀ မွာ ျဖစ္ပြား ေနပါတယ္။ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္မွာ ေနာက္ထပ္ လူေပါင္း သန္း ၁၀၀ ထပ္တိုး ျဖစ္ႏိုင္ တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။

ပန္းနာရင္က်ပ္ျဖစ္တဲ့အခါ ဘယ္လို ေရာဂါလကၡဏာေတြ ခံစားရႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ အ သက္႐ႉတဲ့အခါ ႐ႊီ႐ႊီျမည္တာ၊ ေခ်ာင္း ဆိုးတာ၊ အသက္႐ႉတဲ့အခါ အားစိုက္ၿပီး ႐ႉရတာ၊ ေမာပန္းလြယ္တာ၊ စူးရွတဲ့အနံ႔ ရရင္၊ ေလွကားတက္ရင္၊ ပင္ပန္းတဲ့အ လုပ္လုပ္ရင္ေမာက်ပ္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးလာ တာ၊ ေရာဂါထတဲ့အခ်ိန္ဆို ပုံမွန္ျဖစ္တာ ဥပမာ-ေႏြ၊ မိုး၊ ေဆာင္း စတဲ့ ရာသီဥတု ေတြမွာ ေဆာင္းတြင္းမွာျဖစ္တတ္တယ္ ဆိုရင္ ေနာင္ႏွစ္ ေဆာင္းတြင္းက်ေတာ့ ေရာဂါျပန္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါဆိုရင္ ပန္း နာရင္က်ပ္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပိုမ်ားသြား ပါတယ္။ ႏွာရည္ယိုတာ၊ ႏွာေခါင္းပိတ္ တာ၊ ႏွာေခါင္း ယားတာ၊ ညဘက္ အိပ္ ေပ်ာ္ေနခ်ိန္မွာ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ရင္က်ပ္ တာ၊ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးျဖစ္တဲ့ အက္စပရင္ သုံးစြဲရင္၊ ေသြးတိုးက်ေဆး ျဖစ္တဲ့ B-blocker ေဆးေတြ သုံးစြဲရင္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႔ ရင္က်ပ္လာ တာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။

ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါဆိုတာ ေသခ်ာ ေအာင္ ဘယ္လိုစမ္းသပ္စစ္ေဆးပါ သလဲ ဆရာမ။
ေရွ႕မွာေျပာခဲ့တဲ့ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါ ရဲ႕လကၡဏာေတြ ရွိ၊ မရွိ ေမးျမန္း ရပါတယ္။ အဆုတ္ဓာတ္မွန္႐ိုက္တာ၊ ေသြးစစ္တာ၊ အဆုတ္ေလမႈတ္အားတိုင္း ကိရိယာနဲ႔ စမ္းသပ္တာ၊ ဓာတ္မတည့္တဲ့ ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စစ္ေဆးမႈေတြျပဳ လုပ္တာ စတာေတြနဲ႔ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရ ပါတယ္။

ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါကို ဘယ္လို ကုသ ပါသလဲ ဆရာမ။
ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါကို ကုသဖို႔အ တြက္ ေဆးဝါးမပါတဲ့ နည္းလမ္းနဲ႔ေရာ ေဆးဝါးနဲ႔ ကုသတာေတြနဲ႔ပါ ကုသရပါ တယ္။ ဓာတ္မတည့္တဲ့အရာေတြကို ေရွာင္ရွားရပါမယ္။ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္ ေတြ၊ ဖုန္၊ အမႈန္၊ အေငြ႕၊ အနံ႔အသက္၊ မတည့္တဲ့ ေဆးဝါးေတြ၊ အစားအစာေတြ ကို ေရွာင္ရပါမယ္။ ေဆးဝါးေတြအေနနဲ႔ ကုသတာကေတာ့ Beta-2 agonists ၊ ဗန္တိုလင္f(Ventolin)၊ အမိုင္ႏို (Amino)၊ စတီး႐ြိဳက္စားေဆး၊ ထိုးေဆး၊ ႐ႉေဆးေတြ၊ ဓာတ္မတည့္တာအတြက္ သက္သာေစတဲ့ေဆးေတြ၊ ပဋိဇီ၀ပိုး သတ္ေဆးေတြေပးၿပီး ကုသရပါတယ္။

ပန္းနာရင္က်ပ္ရွိသူေတြ စတီး႐ြိဳက္ကို တစ္သက္လုံး သုံးစြဲေနရမွာလား ဆရာမ။
စတီး႐ြိဳက္႐ႉေဆးက အဆုတ္ထဲကို တိုက္႐ိုက္ေရာက္တာေၾကာင့္ ပန္းနာရင္ က်ပ္ေရာဂါေဝဒနာသက္သာတာ ျမန္ ဆန္ပါတယ္။ ႏွစ္ရွည္လမ်ား သုံးစြဲႏိုင္ပါ တယ္။ သုံးစြဲတဲ့အခါမွာ ေဆးကို အၿမဲတမ္း အသုံးျပဳေနရမွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လူ နာရဲ႕ ေရာဂါသက္သာလာၿပီဆိုရင္ သုံးစြဲ တဲ့ အမ်ိဳးအစားကိုေရာ၊ သုံးစြဲတဲ့ေဆး ပမာဏကိုပါ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလၽွာ႔ခ်ၿပီး ေရာဂါသက္သာတဲ့ အနည္းဆုံးပမာဏမွာ ဆရာမတို႔က ထိန္းထားပါတယ္။ ထိန္း ထားၿပီးေတာ့ ေျခာက္လ၊ တစ္ႏွစ္ၾကာ တဲ့အထိ ေရာဂါေဝဒနာလကၡဏာမရွိ ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ေဆးကို ျဖတ္လိုက္ပါ တယ္။ ေဆးကို ရာသက္ပန္ သုံးစြဲရမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာထားမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ စျဖစ္ တဲ့အခ်ိန္မွာ သုံးစြဲမယ္၊ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း သုံးစြဲတဲ့ ေဆးအခ်ိန္အဆနဲ႔ သုံးစြဲတဲ့ ပမာဏကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္းေလၽွာ႔ခ်ရ ပါတယ္၊ ေဝဒနာ သက္သာလာၿပီဆိုရင္၊ ပန္းနာရင္က်ပ္တာ လုံး၀မခံစားေတာ့ ဘူးဆိုရင္ ဆရာမတို႔က သုံးစြဲနည္းကို ေလၽွာ႔ခ်လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ရာ သက္ပန္သုံးရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္လို႔ ေရာဂါရဲ႕ ျပင္း ထန္မႈအဆင့္ ငါးေလာက္မွာ ရွိတဲ့သူဆို ရင္လည္း အနည္းဆုံးေဆးပမာဏနဲ႔ ရာ သက္ပန္သုံးစြဲရတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ စတင္ သုံးစြဲလာၿပီး ဆရာဝန္ၫႊန္ၾကားမႈကို လက္ခံၿပီး မွန္မွန္ ျပန္လည္ျပသကာ သက္သာလာၿပီဆိုရင္ ႐ႉေဆးကို ျဖည္း ျဖည္းေလၽွာ႔ၿပီးေတာ့ ျဖတ္လို႔ရတဲ့ လူနာ ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။

ပန္းနာရင္က်ပ္မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို ကာကြယ္ႏိုင္ပါသလဲ ဆရာမ။
ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြက ေလေကာင္းေလသန္႔ရရွိတဲ့ ေနရာေဒသ ေတြမွာ ေနထိုင္တာ၊ မိသားစုဝင္မ်ားမ်ား နဲ႔ ေနထိုင္တာ၊ ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါ ေတြျဖစ္တဲ့ သန္ေကာင္၊ တုတ္ေကာင္၊ ကပ္ပါးေကာင္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႕မႈရွိခဲ့တာ၊ ငယ္႐ြယ္စဥ္မွာ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ထိေတြ႕မႈရွိခဲ့တာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ က ေလးဘ၀မွာ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ထိ ေတြ႕မႈရွိတာက ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါ ျဖစ္ေစတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္၊ ေရာ ဂါကာကြယ္ေပးတဲ့ အေျခအေနလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ဆရာမတို႔အေနနဲ႔ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပညာေပးေတြ လုပ္ေဆာင္ မႈေတြေကာ ရွိပါသလား။
ေရာဂါေတြမျဖစ္ပြားေအာင္ ကာ ကြယ္ေရးနည္းလမ္းေတြအေနနဲ႔ က်န္း မာေရး ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ ရပါမယ္။ သတင္းစာ၊ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္း၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား၊ ပိုစတာ၊ လက္ကမ္းစာ ေစာင္၊ အသံလႊင့္ေဟာေျပာခ်က္ေတြနဲ႔ ပညာေပးရပါမယ္။ ေက်ာင္းက်န္းမာေရး ပညာေပးေဟာေျပာတာနဲ႔ ပညာေပးေရး နည္းလမ္းေတြကို လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ သင္ၾကားေလ့လာပို႔ခ်ေပးတာေတြ လုပ္ ေပးရပါမယ္။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ေရးနဲ႔ ေဆး လိပ္ေသာက္သုံးသူေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္ အားေပးကူညီရပါမယ္။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ တဲ့ ေဆးဝါးေပးၿပီးျဖတ္တာ၊ ပစၥည္းကိရိ ယာနဲ႔ ျဖတ္ခိုင္းတာ၊ အႀကံေပးေဆြးေႏြး ၿပီး ျဖတ္ခိုင္းတာစတဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ေဆးလိပ္ျဖတ္ရာမွာ ကူညီေပးပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဆးလိပ္နဲ႔ ေဆး႐ြက္ႀကီး ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေမလမွာ စတင္က်င့္သုံးခဲ့ပါတယ္။ လူေနမႈ ဘ၀ပုံစံ ေျပာင္းလဲဖို႔ ျမႇင့္တင္ေပးပါတယ္။ ထင္း ေတြ၊ မီးေသြးေတြ၊ ဓာတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္ဆီ ေတြ သုံးမယ့္အစား ႏိုင္ငံျခားမွာေတာ့ ဆိုလာစနစ္ကို သုံးပါတယ္။ လူေနမႈစနစ္ ေတြ ျမင့္မားလာရင္ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈကို လည္း ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ေတာ့ ထင္းေတြ၊ မီးေသြးေတြ သုံးမယ့္အစား ဂက္စ္နဲ႔ ဟင္းေတြ ခ်က္ ျပဳတ္မယ္ဆိုရင္ အဆုတ္ထဲကိုဝင္မယ့္ အေငြ႕ပမာဏ နည္းသြားပါတယ္။ ေရာဂါ ျဖစ္လာၿပီဆိုရင္လည္း ေရာဂါမရင့္ခင္၊ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျပၿပီဆိုတာနဲ႔ ဆရာ ဝန္နဲ႔ျပသစစ္ေဆးၿပီး လိုအပ္တဲ့ကုသမႈ ေတြကို ခံယူၾကဖို႔လိုပါတယ္။

ပါေမာကၡေဒါက္တာရတနာေက်ာ္
(အဆုတ္ႏွင့္ရင္ေခါင္း အထူးကုသမားေတာ္ႀကီး)

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *