ဘာေၾကာင့္ ဒူးနာေနရတာလဲ ?

ကၽြန္မတုိ႔ဟာ အသက္ႀကီးလာတဲ့အခါမွာ ဒူးနာတဲ့ေ၀ဒနာကုိ အနည္းနဲ႔အမ်ား ခံစားၾကရမွာ မလြဲပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ ဒူးနာတာေၾကာင့္ လမ္းမေလွ်ာက္ႏုိင္တာ၊ အထုိင္အထ ခက္တာ၊ ေလွကားအတက္အဆင္းမွာ ဒုကၡေရာက္တာေတြျဖစ္ၾကၿပီး ခ်ဳိင္းေထာက္ကုိ အသံုးျပဳရတာ၊ ဒူးကုိခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူရတာေတြအထိေတာင္ ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒူးနာရတဲ့အေၾကာင္းရင္းမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ဒူးေခါင္းခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ျဖစ္တာ၊ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္တာေတြအျပင္ တျခား ျပႆနာေတြေၾကာင့္လည္း ဒူးနာတဲ့ေ၀ဒနာခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဒူးနာရတဲ့အေၾကာင္း ရင္းနဲ႔ ေျဖရွင္းႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

(က) ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာေၾကာင့္ ဒူးနာျခင္း
ဒူးေခါင္းကုိ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာေၾကာင့္ ဒူးေခါင္းပတ္လည္မွာရွိတဲ့ အရြတ္၊ အေၾကာ၊ အရည္အိတ္ေတြ ပ်က္စီးႏုိင္သလုိ ဒူးေခါင္း႐ုိး ဒါမွမဟုတ္ ဒူးဆစ္အတြင္းက အ႐ုိးႏုလည္း ပ်က္စီးႏုိင္ပါတယ္။ ေအာက္ပါတုိ႔ဟာ ဒူးေခါင္းဒဏ္ရာရႏုိင္တဲ့၊ အျဖစ္ မ်ားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြပါ။ 

အ႐ုိးႏုစုတ္ၿပဲတာေၾကာင့္ပါ
ဒူးဆစ္ကုိ ျဖစ္ေပၚေစတဲ့ ေပါင္႐ုိးထိပ္နဲ႔ ေျခသလံုး႐ုိးထိပ္ေတြမွာ တည္ရွိၿပီး Shock Absorber လုိမ်ဳိး ျပဳမူတဲ့ Menicus ေခၚတဲ့ အ႐ိုးႏုစုတ္ၿပဲတာေၾကာင့္ ဒူးနာႏုိင္ပါ တယ္။ လိမ့္က်တာ၊ ေျခေခ်ာ္သြားတာေၾကာင့္ ဒူးေခါင္း ႐ုတ္တရက္ လိမ္သြားအၿပီးမွာ အ႐ုိးႏုစုတ္ၿပဲသြားတတ္ပါတယ္။ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ ဒူးေခါင္း ေရာင္ရမ္းေန ေပမဲ့လည္း လမ္းေလွ်ာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒူးေခါင္းေကြးလုိက္တဲ့အခါမွာ (ဥပမာ ကားေပၚ၊ ေလွကားေပၚမွအဆင္းမွာ) နာက်င္မႈေ၀ဒနာ ပုိမုိဆုိးရြားႏုိင္ပါတယ္။ အားကစားသမား ေတြနဲ႔ အသက္ႀကီးသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ အ၀လြန္သူေတြ၊ ဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိသူ ေတြနဲ႔ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါရွိသူေတြမွာလည္း အ႐ုိးႏုစုတ္ၿပဲႏုိင္ေျခ အလြန္ျမင့္မားပါ တယ္။ 

ACL (Anterior Cruciate Ligament) စုတ္ၿပဲတာေၾကာင့္ပါ
ေပါင္႐ုိးနဲ႔ ေျခသလံုး႐ုိးကုိ ဆက္ႏႊယ္ထားတဲ့ အရြတ္ေလးခုရွိပါတယ္။ အဲဒီေလး ခုထဲက အေရွ႕ဘက္ျခမ္းက အရြတ္ဟာ ဒူးေခါင္းအေနအထားကုိ ႐ုတ္တရက္အလွည့္ အေျပာင္းလုပ္လုိက္တာ(ဥပမာအားျဖင့္ ဘတ္စကက္ေဘာကစားတာ၊ ေဘာလံုးကစား တာ၊ တင္းနစ္႐ုိက္တာနဲ႔ စကိတ္စီးတာလုိမ်ဳိး ကစားနည္းေတြ)ေၾကာင့္ စုတ္ၿပဲႏုိင္ပါ တယ္။ ဒူးေခါင္းကုိ ႐ုတ္တရက္အဆန္႔လြန္တဲ့အခါမွာလည္း အဲဒီ Ligament စုတ္ၿပဲႏုိင္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြက အမ်ဳိးသားေတြထက္ ပုိအျဖစ္မ်ားပါတယ္။

Bursitis ေၾကာင့္ပါ
Bursas ဆုိတာက အဆစ္အတြင္းမွာ အ႐ုိးတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ပြတ္တုိက္မႈေလ်ာ့နည္း ေအာင္ ကူညီတဲ့ အရည္အိတ္ေလးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒူးေခါင္းဒဏ္ရာရတာ၊ ေလးဖက္ နာေရာဂါ ဒါမွမဟုတ္ ေဂါက္ေရာဂါေၾကာင့္ ဒူးေခါင္းအတြင္းက အရည္အိတ္ေလး ေရာင္ရမ္းလာတာကုိ Bursitis လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ဒူးေခါင္းကုိ အသံုးျပဳရဖန္မ်ားတာ၊ လိမ့္က်တာ၊ မၾကာခဏ ဒူးေကြးရတာနဲ႔ ဒူးေထာက္ထားတာ မ်ားတာေၾကာင့္လည္း Bursitis ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေရပုိက္ျပင္သူ၊ အိမ္ေခါင္မုိးသူ၊ မုိင္းအလုပ္သမား၊ ၾကမ္းျပင္ ေကာ္ေဇာခင္းသူနဲ႔ ဥယ်ာဥ္ၿခံစုိက္သူေတြလုိမ်ဳိး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္သူေတြမွာ Bursitis ေၾကာင့္ ဒူးနာႏုိင္ပါတယ္။ ဒူးေခါင္းေရာင္ရမ္းၿပီး နာက်င္ေနတာ၊ ထိလုိက္ ရင္ အထိမခံႏုိင္တာနဲ႔ ကုိင္ၾကည့္မိရင္ ဒူးေခါင္းပူေႏြးေနတာ စတဲ့ လကၡဏာေတြ ျပ တတ္ပါတယ္။

အ႐ုိးက်ဳိးတာေၾကာင့္ပါ
ဒူးဆစ္မွာ Patella ေခၚတဲ့ ဒူးဆစ္ဖံုး(ခံုညင္း)ပါ၀င္ၿပီး ဒီခံုညင္းဟာ ေမာ္ေတာ္ ဆုိင္ကယ္အက္စီးဒင့္ျဖစ္တာ ဒါမွမဟုတ္ လိမ့္က်တာလုိမ်ဳိးေၾကာင့္ က်ဳိးသြားႏုိင္ပါ တယ္။ အ႐ုိးပါးေရာဂါေၾကာင့္လည္း ခံုညင္းလံုးက အားေပ်ာ့သြားကာ ေျခေခ်ာ္လဲက်႐ံု နဲ႔တင္ ခံုညင္းလံုးက်ဳိးႏုိင္ပါတယ္။ ခံုညင္းလံုးအျပင္ ခံုညင္းလံုးမွာရွိတဲ့ အရြတ္ဟာ လည္း ေျပးတာ၊ စကိတ္စီးတာ၊ စက္ဘီးစီးတာနဲ႔ အျမင့္ခုန္တာလုိမ်ဳိးကစားနည္းေတြ ကုိ ျပဳလုပ္တာ မ်ားလာတဲ့အခါမွာ ေရာင္ရမ္းလာၿပီး ဒူးဆစ္နာတဲ့ေ၀ဒနာခံစားရႏုိင္ပါ တယ္။

(ခ) ဒူးေခါင္းခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ေၾကာင့္ ဒူးနာျခင္း

အဆစ္အတြင္း အ႐ုိးစေတြ ပ်က္စီးေနတာေၾကာင့္ပါ
တစ္ခါတစ္ရံမွာ ဒူးေခါင္းအတြင္း ထိခုိက္ဒဏ္ရာရအၿပီး ဒါမွမဟုတ္ သက္ႀကီး ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ဒူးဆစ္အတြင္းက အ႐ုိး ဒါမွမဟုတ္ အ႐ုိးႏုေတြ ပ်က္စီးစျပဳလာတဲ့အခါ မွာ အ႐ုိးစေလးေတြက ျပဳတ္ထြက္သြားၿပီး အဆစ္ထဲမွာ ေပါေလာေမ်ာေနတတ္ပါ တယ္။ တကယ္လုိ႔ အဲဒီအ႐ုိးစေလးေတြဟာ ဒူးဆစ္ေရြ႕လ်ားမႈကုိ အေႏွာင့္အယွက္ ေပးေနခဲ့ရင္ အဆစ္အတြင္း တစ္ခုခုနဲ႔ ထိုးမိေနသလုိမ်ဳိး နာက်င္ႏုိင္ပါတယ္။

ခံုညင္းလံုးေနရာလြဲေနတာေၾကာင့္ပါ
ဒူးေခါင္းေရွ႕မွာ ဒူးဆစ္ဖံုးလုိမ်ဳိး တည္ရွိေနတဲ့ Patella ေခၚတဲ့အ႐ုိးဟာ သူ႔ ေနရာကေန ျပဳတ္ထြက္သြားၿပီး ဒူးဆစ္ျပင္ပကုိ ေရာက္သြားတာေၾကာင့္ ဒူးဆစ္နာ က်င္ႏုိင္ပါတယ္။

Iliotibial Band ျပႆနာေၾကာင့္ပါ
တင္ပါးအျပင္ဘက္နဲ႔ ဒူးေခါင္းအျပင္ဘက္ေနရာကုိ ဆက္ႏႊယ္ထားတဲ့ အရြတ္ (Iliotibial Band) ဟာ တင္းမာလြန္းသြားတာေၾကာင့္ ေပါင္႐ုိးနဲ႔ ပြတ္တုိက္မိဖန္မ်ား တဲ့အတြက္ ဒူးေခါင္းနာက်င္တာပါ။ တာေ၀းအေျပးသမား (အထူးသျဖင့္ ေတာင္ေပၚ က ဆင္းေျပးတာလုိမ်ဳိး အေျခအေန)ေတြမွာ ဒူးေခါင္းအျပင္ဘက္ေနရာက နာက်င္ တတ္ပါတယ္။

တင္ပဆံု႐ုိး ဒါမွမဟုတ္ ေျခဖ၀ါးနာက်င္တာေၾကာင့္ပါ
သင္ရဲ႕ တင္ပါး ဒါမွမဟုတ္ ေျခဖ၀ါးနာေနရင္ သင္ လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ပံုစံက ေျပာင္းလဲသြားၿပီး အဲဒီတင္ပါး ဒါမွမဟုတ္ ေျခဖ၀ါးကို ညႇာေနရတာေၾကာင့္ ဒူးေခါင္း ဆစ္ေပၚမွာ ဖိအားပုိမုိသက္ေရာက္သြားတဲ့အတြက္ ဒူးေခါင္းနာက်င္ရတာျဖစ္ပါတယ္။

(ဂ)အဆစ္ေရာင္တာေၾကာင့္ ဒူးနာျခင္း
အဆစ္ေရာင္တဲ့ေ၀ဒနာအမ်ဳိးအစားေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရွိတဲ့အနက္ ဒူးနာတာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ အဆစ္ေရာင္ေ၀ဒနာေတြကုိ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။

အ႐ုိးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါေၾကာင့္ပါ
သက္ႀကီးျဖစ္စဥ္နဲ႔ ဒူးကုိ ေတာက္ေလွ်ာက္အသံုးျပဳခဲ့ရတာေၾကာင့္ ဒူးအတြင္းမွ အ႐ုိးႏုပ်က္စီးသြားၿပီး အ႐ုိးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါရတာပါ။

ေသြးေလးဖက္နာေရာဂါေၾကာင့္ပါ
အဆစ္ေရာင္ေရာဂါထဲမွာ အဆုိးရြားဆံုးအေျခအေနျဖစ္ၿပီး ခႏၶာကုိယ္အတြင္းက ဒူးဆစ္အပါအ၀င္ အဆစ္အမ်ားစုအေပၚ သက္ေရာက္မႈရွိပါတယ္။

ေဂါက္ေရာဂါေၾကာင့္ပါ
ယူရစ္အက္စစ္ပံုေဆာင္ခဲေတြက အဆစ္အတြင္း စုေဆာင္းမႈမ်ားလာတဲ့အခါမွာ အဆစ္ေတြ နာက်င္လာႏုိင္ပါတယ္။ ေဂါက္ေရာဂါဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေျခမမွာ အျဖစ္မ်ားေပမဲ့ တစ္ခါတေလမွာ ဒူးဆစ္မွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ဆူဒုိေဂါက္(ေဂါက္အတု)ေရာဂါေၾကာင့္ပါ
ေဂါက္ေရာဂါနဲ႔ ႐ုတ္တရက္ မွားတတ္ပါတယ္။ ဒူးဆစ္အတြင္းမွာ ယူရစ္အက္စစ္ပံု ေဆာင္ခဲအစား ကယ္လ္စီယမ္ပံုေဆာင္ခဲေတြ စုေဆာင္းေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ ဒူးဆစ္၊ တင္ပဆံုဆစ္၊ လက္ေမာင္းနဲ႔ လက္ေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ မ်ဳိး႐ုိး လုိက္တတ္ၿပီး အသက္ႀကီးသူေတြမွာ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ဟုိက္ပုိသုိင္း႐ိြဳက္ေရာဂါရွိသူ နဲ႔ အဆစ္ဒဏ္ရာရသူေတြ၊ ကုိယ္တြင္း သံဓာတ္အလြန္အမ်ားအျပားရွိသူ၊ ေသြးယုိစိမ့္ မႈျပႆနာရွိသူေတြမွာ ဆူဒုိေဂါက္ျဖစ္ႏုိင္ေျခမ်ားပါတယ္။ ဒူးဆစ္၊ ေျခဖေနာင့္ဆစ္၊ တင္ပဆံုဆစ္၊ လက္ေကာက္၀တ္ ဒါမွမဟုတ္ ပခံုးဆစ္ အစရွိတာေတြမွာ အဆစ္ တစ္ဆစ္ထက္ပုိၿပီး အလြန္အမင္းနာက်င္တာ၊ ပူေႏြးေနတာ၊ ေရာင္ရမ္းတာ၊ နီရဲေန တာေတြ ေတြ႕ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ေရဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ရင္ နာက်င္မႈေ၀ဒနာ ပုိမုိဆုိးရြားႏုိင္ပါ တယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြက အမ်ဳိးသားေတြထက္ အနည္းငယ္အျဖစ္ပုိမ်ားပါတယ္။

အဆစ္အတြင္း ေရာဂါပုိး၀င္ေရာက္တာေၾကာင့္ပါ
ထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာမ်ဳိးမရွိဘဲ အဆစ္မွာ ႐ုတ္တရက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ နာက်င္ ၿပီး အဆစ္ေရာင္ရမ္းတာက အဆစ္အတြင္း ေရာဂါပုိး၀င္ေရာက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္။ အဆစ္ေရာင္တာနဲ႔အတူ ကုိယ္အပူခ်ိန္ျမင့္တက္တတ္ပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္း ကုသမႈမခံယူရင္ အ႐ုိးနဲ႔အဆစ္ လံုး၀ပ်က္စီးသြားႏုိင္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘက္တီးရီးယားပုိးမႊား (အထူးသျဖင့္ Staphylococcus Aureus) ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး ခႏၶာကုိယ္အတြင္းတစ္ေနရာက၀င္ေရာက္လာတဲ့ ပုိးေတြက ေသြးကတစ္ဆင့္ အဆစ္ ထဲကုိ ေရာက္ရွိလာတာပါ။ အဆစ္မွာ စုတ္ၿပဲဒဏ္ရာရတာ၊ ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူထားရ တာ ဒါမွမဟုတ္ ပုိးမႊားမသန္႔စင္တဲ့အပ္နဲ႔ ေဆးထုိးခံရတာေၾကာင့္လည္း အဆစ္ အတြင္းကုိ ဘက္တီးရီးယားေတြ တုိက္႐ုိက္ေရာက္ရွိလာႏုိင္ပါတယ္။ ပဋိဇီ၀ေဆး၀ါး နဲ႔ ကုသမႈခံယူတာ၊ အဆစ္အတြင္းက အရည္ေတြကုိ စုပ္ထုတ္တာေတြျပဳလုပ္ႏုိင္ပါ တယ္။ ေစာေစာစီးစီးကုသမႈခံယူေလေလ၊ ေပ်ာက္ကင္းႏႈန္း ေကာင္းေလးေလပါ။

(ဂ) တျခားျပႆနာေတြေၾကာင့္ပါ

Baker’s cyst  ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ပါ
အ႐ုိးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါရွိသူ ေလးေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ႏႈန္းေလာက္က Baker’s Cyst ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ အဆစ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ အရည္ေတြ စိမ့္ထြက္ လာၿပီး ဒူးေခါင္းအေနာက္ေနရာမွာ အရည္က်ိတ္လုိျဖစ္လာတာပါ။ ဒူးေခါင္းေရြ႕လ်ား ရခက္ခဲတာနဲ႔ ဒူးေခါင္းနာက်င္တဲ့ ေ၀ဒနာ ခံစားရႏုိင္ပါတယ္။ Baker’s Cyst ရွိသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ မတ္မတ္ရပ္တဲ့အခါမွာ သူ႔ဒူးေခါင္းေနာက္ဘက္ ႏွစ္ဖက္ကုိ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ ေဖာင္းႂကြေနတဲ့အရည္အိတ္ေလးကုိ ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ဘာျပႆနာမွ မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒူးေခါင္းအတြင္းမွ အ႐ုိးႏုဒဏ္ရာရတာ ေၾကာင့္ ဒါမွမဟုတ္ အဆစ္ေရာင္တာေၾကာင့္ Baker’s Cyst ေလးထြက္လာတာပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ သူ႔အလုိလုိေပ်ာက္ကင္းသြားတတ္ပါတယ္။

ဒူးနာႏုိင္ေျခမ်ားသည့္ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ား
အသက္ႀကီးလုိ႔ ဒူးနာၾကတယ္ဆုိေပမဲ့ လူတုိင္းအတြက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အသက္ႀကီးလာတာေတာင္ ဒူးမနာတဲ့သူေတြလည္း ရွိသလုိ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ ဒူးနာတတ္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ေအာက္ပါတုိ႔ဟာ ဒူးနာႏုိင္ေျခမ်ားတဲ့အခ်က္အ လက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

အ၀လြန္ျခင္း
ခႏၶာကုိယ္အေလးခ်ိန္မ်ားလြန္းတာေၾကာင့္ ဒူးေခါင္းေပၚမွာ ဒဏ္ပိႏုိင္ေျခ ပုိမ်ား သြားပါတယ္။ အ၀လြန္သူေတြက လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ ေလွကားအတက္အဆင္းျပဳလုပ္ တာလုိမ်ဳိး ေန႔စဥ္ ပံုမွန္လႈပ္ရွားမႈေတြေၾကာင့္ ဒူးမွာ ဒဏ္ပိၿပီး အ႐ုိးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါ ရတာ၊ အ႐ုိးႏုပ်က္စီးတာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။

ႂကြက္သားအားေပ်ာ့ျခင္း
ႂကြက္သားေတြ ေကြးႏုိင္ဆန္႔ႏုိင္အားေလ်ာ့နည္းတာ၊ ႂကြက္သားအားေပ်ာ့တာ ေတြက ဒူးေခါင္းဒဏ္ရာရႏုိင္ေစတဲ့အဓိက အေၾကာင္းရင္းျဖစ္ပါတယ္။ ႂကြက္သား ေတြ အားေပ်ာ့ေနတာေၾကာင့္ ဒူးကုိ အေထာက္အပံ့ေပးႏုိင္မႈနည္းသြားတဲ့အတြက္ပါ။

တခ်ဳိ႕အားကစားျပဳလုပ္ျခင္း
တခ်ဳိ႕အမ်ဳိးအစားအားကစားေတြက ဒူးေခါင္းေပၚမွာ ဒဏ္ပိႏုိင္ေျခ ပုိမ်ားပါ တယ္။ စကိတ္စီးတာ၊ အျမင့္ခုန္ရတဲ့ ဘတ္စကက္ေဘာလုိအားကစားနည္းေတြ ကစားတာ၊ ရြရြေျပးတာ၊ ကခုန္တာလုိမ်ဳိး ဒူးေခါင္းကုိ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေဆာင့္ရတဲ့ ကစားနည္းေတြက ဒူးေခါင္းဒဏ္ရာရႏုိင္ေျခ အလြန္မ်ားပါတယ္။

ယခင္က ထိခုိက္ဒဏ္ရာရဖူးျခင္း
ယခင္က ဒူးေခါင္းထိခုိက္ခံရဖူးသူေတြက ေနာက္ထပ္ဒူးေခါင္းထိခုိက္ဒဏ္ရာရ ႏုိင္ေျခ ပုိမ်ားပါတယ္။

ကုသနည္း
♦ RICE ဆုိတဲ့ နည္းလမ္းကုိ အသံုးျပဳရပါမယ္။R= Rest (ဒူးေခါင္းကုိ အနား ေပးတာ)၊I=Ice(ဒူးေခါင္းကုိ ေရခဲကပ္တာ)၊ C=Compress (ဒူးေခါင္းကုိ အီလက္ စတစ္ပတ္တီးနဲ႔ ပတ္ထားတာ)၊ E=Elevate (ထုိင္ေနစဥ္ ဒါမွမဟုတ္ အိပ္ေနစဥ္မွာ ဒူးေခါင္းကုိ ျမႇင့္တင္ထားတာ)လုိမ်ဳိး ျပဳလုပ္ရပါမယ္။
♦ နာက်င္မႈေ၀ဒနာေပ်ာက္ကင္းေအာင္နဲ႔ ေရာင္ရမ္းမႈက်သြားေအာင္ ပါရာစီတေမာ လုိမ်ဳိး အကုိက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြ ေသာက္ႏုိင္ပါတယ္။
♦ အရြတ္စုတ္ၿပဲတာက အလြန္ဆုိးရြားေနရင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူၿပီး ျပဳျပင္ရပါမယ္။
♦ Bursitis ေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ Bursas ထဲက အရည္ေတြကုိ လုိအပ္ရင္ ဆရာ၀န္က အပ္နဲ႔ စုပ္ထုတ္ေပးပါလိမ့္မယ္။
♦ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ ေရာင္ရမ္းမႈေပ်ာက္ေအာင္ ဒူးေခါင္းအတြင္း စတီး႐ိြဳက္ေဆး၀ါးကုိ ထုိးေပးႏုိင္ပါတယ္။
♦ အရြတ္စုတ္ၿပဲတာ ဒါမွမဟုတ္ ဒူးေခါင္းအတြင္း ထိခုိက္ဒဏ္ရာရတာေၾကာင့္ ျဖစ္ရင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူရႏုိင္ပါတယ္။
♦ ကာယကုထံုးနဲ႔ ကုသႏုိင္ပါတယ္။ ဆြဲဆန္႔ေလ့က်င့္ခန္းနဲ႔ ဒူးေခါင္းသန္မာတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။
♦ အဆစ္အတြင္း ေရာဂါပုိး၀င္ေရာက္တာေၾကာင့္ျဖစ္ရင္ ပဋိဇီ၀ပုိးသတ္ေဆး၀ါး အသံုးျပဳရပါမယ္။

ကာကြယ္နည္း
ဒူးေခါင္းနာရတဲ့အေၾကာင္းရင္းအားလံုးကုိ မကာကြယ္ႏုိင္ေပမဲ့ ေအာက္ပါတုိ႔ဟာ ဒူးေခါင္းနာက်င္ႏုိင္ေျခနည္းပါးေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္တဲ့နည္းလမ္းေတြပါ။

♦ ကုိယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ပါ
က်န္းမာေရးနဲ႔ညီၫြတ္တဲ့စံအေလးခ်ိန္ရွိတာက သင့္ဒူးေခါင္းအတြက္ အ ေကာင္းဆံုး လုပ္ႏုိင္တဲ့နည္းလမ္းတစ္ခုပါ။

♦ အားကစားျပဳလုပ္ဖုိ႔ အသင့္အေနအထားရွိပါေစ
သင္ ျပဳလုပ္ရမယ့္အားကစားအတြက္ အသံုးျပဳမယ့္ ႂကြက္သားေတြ သန္မာ ေအာင္ အားကစားနည္းျပဆရာနဲ႔ ေလ့က်င့္ထားပါ။

♦ ႂကြက္သားေတြ သန္မာပါေစ
ႂကြက္သားေတြ အားေပ်ာ့တာေၾကာင့္ ဒူးေခါင္းဒဏ္ရာရႏုိင္တာမုိ႔ ဒူးေခါင္းကုိ အေထာက္အပံ့ေပးတဲ့ ေပါင္အတြင္းအျပင္ႂကြက္သားေတြကုိ သန္မာေအာင္ ေလ့က်င့္ ပါ။ ႂကြက္သားသန္မာတဲ့အျပင္ ေကြးႏုိင္ဆန္႔ႏုိင္အားလည္း ေကာင္းမြန္ရပါမယ္။

♦ ျပဳလုပ္ရမယ့္ ေလ့က်င့္ခန္းကို ေရြးခ်ယ္ပါ
သင့္မွာ အ႐ုိးအဆစ္ေရာင္ေရာဂါရွိတာ၊ ဒူးနာတာ ဒါမွမဟုတ္ မၾကာခဏ ထိခုိက္ ဒဏ္ရာရခဲ့ရင္ လမ္းေလွ်ာက္ေလ့က်င့္ခန္း၊ အေျပးေလ့က်င့္ခန္းေတြ ျပဳလုပ္မယ့္အ စား ေရကူးေလ့က်င့္ခန္းကုိ ေျပာင္းလုပ္ပါ။

♦ ဒူးေထာက္ၿပီး ျပဳလုပ္ရမယ့္အလုပ္ေတြကုိ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ဒူးစြပ္၀တ္ပါ
ေရပုိက္ျပင္သူ၊ အိမ္ေခါင္မုိးသူ၊ မုိင္းအလုပ္သမား၊ ၾကမ္းျပင္ ေကာ္ေဇာခင္းသူနဲ႔ ဥယ်ာဥ္ၿခံစုိက္သူေတြလုိမ်ဳိး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္သူေတြအေနနဲ႔ Bursitis မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖုိ႔အတြက္ ဒူးစြပ္၀တ္ၿပီးမွသာ အလုပ္လုပ္ပါ။

♦ ေလ့က်င့္ခန္းမလုပ္ခင္မွာ ဆြဲဆန္႔ေလ့က်င့္ခန္း အရင္ျပဳလုပ္ပါ

♦ ဒူးနာေနရင္ ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္တာကုိ ရပ္လုိက္ပါ

◘ ေဒါက္တာခင္မုိးမုိး

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *