Narcissist ဆိုတာ …

လူေတြရဲ႕ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ ၀ါသနာ ပါမႈ personality အေပၚ မူတည္ၿပီး ၁၆ မ်ဳိးခြဲျခားထားပါမယ္။ ဒီထဲမွာ Analysts ေလးမ်ဳိး (Architect, Logician, Commander, Debater)၊ Diplomats ေလးမ်ဳိး (Advocate, Mediator, Protagonist, Campaigner)၊ Sen-tinelsေလးမ်ဳိး (Logistician, Defender, Executive, Consul)? Explorers ေလးမ်ဳိး (Virtuoso, Ad-venturer, Entrepreneur, Enter-tainer) ေတြပါ၀င္ပါတယ္။Narcissistic Personality Disorder ဆို တာကေတာ့ ပံုမွန္ personality ၁၆ မ်ဳိး ထဲက ရွိခ်င္တဲ့သူမွာ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။

Narcissistic Personality Disorder
NPD ကို အလြယ္ဆံုး အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ရမယ္ဆိုရင္ empthy ဆိုတဲ့ မွ်ေ၀ခံ စားမႈ လံုး၀မရွိဘဲ ဟိတ္ဟန္မ်ားၿပီး လူတ ကာရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈ၊ အေလးေပးမႈကို အ လြန္အမင္းလိုလားတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ မူမမွန္ တဲ့ disorder တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕character မွာ ေမာက္မာတာ၊ တစ္ကုိယ္ေကာင္းဆန္တာ၊ အာဏာသံုး တာ၊ ျခယ္လွယ္တာေတြက လုပ္႐ိုးလုပ္ စဥ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္တစ္ကိုယ္တည္း ေအာင္ျမင္ ဖို႔သာလွ်င္အေရးႀကီးတယ္လို႔ ခံယူထား ၾကသူမ်ားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ တတ္သူေတြဟာ ငယ္စဥ္ early adul-thood မွာကလည္းက သူတို႔ရဲ႕ အမူအ က်င့္ေတြ ေပၚလာမွာျဖစ္ၿပီး ဒီဗီဇေတြက တျဖည္းျဖည္းေပၚလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ဆက္ ဆံတဲ့အခါ၊ Relationship ထားတဲ့အခါ ေတြမွာ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ထားကိုပိုၿပီး သိသာ ေပၚလြင္လာေစပါတယ္။
NPD ရွိသူေတြဟာ တျခားလူေတြ ထက္ သူတို႔ဟာ ပိုသာတယ္၊ ပိုထူးျခား တယ္လို႔ခံယူထားတတ္ၿပီး သူတို႔ရဲ႕Selfesteem ကို ပုိတိုးေစတဲ့သူေတြနဲ႔ ေပါင္း သင္းေလ့ရွိပါတယ္။ သူတို႔ကို တျခားလူ ေတြအထင္ႀကီးတာကို အလြန္တရာႏွစ္ သက္သူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျပစ္ ရွာေ၀ဖန္ခံရတာေသာ္လည္းေကာင္း ႐ႈံး နိမ့္တာေသာ္လည္းေကာင္း ခံရရင္ သူတို႔ အတြက္ အရမ္းခက္ခဲၿပီး tolerate မ လုပ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ျငင္းပယ္ခံရတာ၊ ေ၀ ဖန္ခံရတာကို သူတို႔ကို ႏွိမ့္ခ်တယ္လို႔ ယူ ဆၿပီး အျပင္းအထန္ ခံစားရသူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

NPD လကၡဏာမ်ား
– ကိုယ့္အတြက္ကိုယ္ပဲ အေရးႀကီးဆံုး လို႔ သတ္မွတ္ထားတာ (Exaggerates own importance)
– ေအာင္ျမင္မႈ၊ ေက်ာ္ၾကားမႈ၊ အလွအပ၊ ထက္ျမက္မႈ၊ အခ်စ္ စတာေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ႀကီးႀကီးမားမား စိတ္ကူးယဥ္ တတ္တာ
– သူဟာ သာမန္လူတစ္ေယာက္မဟုတ္ ဘဲ ထူးျခားတယ္လို႔ ထင္မွတ္ထားၿပီး ထူး ျခားတဲ့သူအခ်င္းခ်င္းကပဲ သူ႔ကုိ နား လည္ေပးႏိုင္တယ္လို႔ ခံယူထားတာ
– တျခားလူေတြဆီက အဆက္မျပတ္ အာ႐ံုစိုက္မႈနဲ႔ အထင္ႀကီးမႈကို လိုခ်င္တာ
– အက်ဳိးအေၾကာင္းမသင့္ေတာ္တဲ့ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြ အားႀကီးတာ
– သူရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကို ေရာက္ ဖို႔ တျခားလူေတြကို အသံုးခ်ဖို႔ ၀န္မေလး တာ
– တျခားလူေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ကို လ်စ္ လ်ဴ႐ႈတာ၊ မွ်ေ၀ခံစားစိတ္မရွိတာ
– တျခားလူေတြအေပၚ မနာလိုစိတ္ရွိေန ၿပီးေတာ့ တျခားလူေတြက သူ႕ကို မနာလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ထင္တာ
– ေမာက္မာၿပီး ဟိတ္ဟန္ႀကီးတဲ့ အသြင္၊ စ႐ိုက္ရွိတာ

ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တာလဲ
Narcissistic Personality Disorder ရွိတဲ့ လူေတြရဲ႕ ၅၀ – ၇၅ ရာ ခိုင္ႏႈန္းက အမ်ဳိးသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေသခ်ာမသိ ေပမယ့္ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇ၊ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ပတ္၀န္း က်င္၊ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ငယ္စဥ္က ေတြ႕ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ သက္ ဆိုင္ေနႏိုင္တယ္လို႔ သုေတသီေတြက ဆိုထားပါတယ္။

ကုသႏိုင္လား
NPD ရွိသူေတြကို ကုသဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ကူတဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါ တယ္။ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔လည္း Narcissistic Personality Disorder ရွိေန တယ္ဆိုတာကို လက္ခံဖို႔ ျငင္းဆန္မွာပါ။ အဓိကအေနနဲ႔ ေထာက္ထားၾကင္နာသ နားစိတ္ျဖစ္ေပၚဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီမွာေတာ့ NPD ကို ေရာဂါတစ္ခုအေနနဲ႔ သတ္ မွတ္ၿပီး ကုသတာေတြ မရွိေသးပါဘူး။NPD ကို ကုသဖို႔ Mentalization-based therapy, Transference-focused psychotherapy, Schema-focused psychotherapy ကုထံုးေတြ ကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။

◘ ထူးဒါလီကိုကုိ (MPharm)

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *