အပ်ိဳစင္ဘ၀ကို ဘယ္လိုတန္ဖုိးထားသလဲ (၁) – ေဒါက္တာ ျဖိဳးသီဟ

ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး မေျပာခင္ အပ်ိဳစင္ဘ၀ဆုိတာ ဘာကိုေခၚတာလဲ စဥ္းစားၾကည္႕ရေအာင္။ တခ်ိဳ႕ကေျပာတယ္၊ အပ်ိဳစင္ဘ၀ဆုိတာ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ လိင္အဂၤါကို သူအရြယ္ေရာက္ျပီးေနာက္ပုိင္း ဘယ္သူစိမ္းေယာက်ာ္းကမွ မျမင္ဖူးတာကုိ ေခၚသတဲ့။ ဒါဆုိ ဗီဒီယို၊ ဓါတ္ပံုေခ်ာင္းရုိက္ခံရတာမ်ိဳး၊ က်န္းမာေရးအတြက္ အမ်ိဳးသားဆရာ၀န္က စစ္ေဆးေပးရတာမ်ိဳးဆုိ အပ်ိဳမစစ္ေတာ့ဘူးလား။ တခ်ိဳ႕ကက်ေတာ့လည္း သူ႕ရဲ႕လိင္အဂၤါထဲကို ဘာမွထုိးသြင္းျခင္း မျပဳလုပ္ဖူးသူက အပ်ိဳစင္ တဲ့။ ဒါဆုိ လက္နဲ႕ တစ္ကုိယ္ရည္အာသာေျဖတာမ်ိဳး လုပ္ဖူးရင္ အပ်ိဳမဟုတ္ေတာ့ဘူးေပါ့။ ဒါလည္း အဆင္မေျပေသးျပန္ဘူး။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက်ေတာ့ လိင္ဆက္ဆံမႈ မျပဳဖူးသူကုိ ေခၚတာပါတဲ့။ အဲဒီလို သတ္မွတ္ျပန္ရင္လည္း သူ႕စိတ္ဆႏၵမပါဘဲ အဓမၼျပဳက်င့္ခံလုက္ရသူကုိ အပ်ိဳမဟုတ္ေတာ့ဘူးဆုိျပီး သတ္မွတ္ရမယ့္ပံုစံ ျဖစ္ေနျပီ။ ဆုိေတာ့ကာ အပ်ိဳစင္ဘ၀ ဆုိတဲ့ စကားလံုးကိုက ေတာ္ေတာ္ေလး အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိရခက္ပါတယ္။

 

တကယ္ေတာ့ အဓမၼျပဳက်င့္ခံလုိက္ရသူေတြ ဘာေၾကာင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိဖုိ႔ တြန္႕ဆုတ္ေနသလဲ၊ ျပဳက်င့္သူထက္ ျပဳုက်င့္ခံရသူကို လူေတြဘာေၾကာင့္ ပုိကဲ့ရဲ႕ေနၾကသလဲ၊ ေကာင္ေလးနဲ႕ ေကာင္မေလး ခ်စ္နယ္ကၽြံသြားတယ္၊ တာ၀န္မယူဘဲ ထားသြားတဲ့ ေယာက်ာ္းေလးထက္ မိန္းကေလးက ဘာလို႔ပုိျပီး ရွက္ေနသလဲ၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမိန္းကေလးမ်ိဳးေတြကို တန္ဖုိးမရွိေတာ့တဲ့ လူတစ္ေယာက္လို ဆက္ဆံေနၾကသလဲ၊ ဒါေတြက အပ်ိဳစင္ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကုိ ဘယ္လိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ျပီး ဘယ္လုိခံယူထားၾကသလဲနဲ႕ အမ်ားၾကီးသက္ဆုိင္ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႕ သူ႕ႏုိင္ငံ၊ သူ႕လူမ်ိဳး၊ သူ႕ယဥ္ေက်းမႈအလိုက္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ကြဲျပားမႈေတြ ရွိေနႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ျမန္မာ့အသိုင္းအ၀ို္င္းမွာေတာ့ အပ်ိဳစင္ဘ၀ကို အင္မတန္ တန္ဖုိးထားၾကတယ္။ “ဆူးေပၚဖက္က်လည္း ဖက္ပဲေပါက္တာ၊ ဖက္ေပၚဆူးက်လည္း ဖက္ပဲေပါက္တာ” ဆုိတဲ့ စကားပံုေတြေတာင္ ရွိပါေသးတယ္။ ဆုိလိုတာက မိန္းကေလးေတြရဲ႕ ဘ၀က အထိခုိက္မခံဘူး၊ အပ်ိဳစင္ဘ၀ ပ်က္စီးသြားရင္ တန္ဖုိးလည္း မဲ့သြားမယ္၊ ဒီလိုမ်ိဳး အမ်ားစုက ခံယူထားၾကတယ္။

 

စဥ္းစားၾကည္႕ရေအာင္။ တကယ္ပဲ ဘာအေၾကာင္းနဲ႕မဆုိ လိင္ဆက္ဆံဖူးတယ္ ဆုိတာနဲ႕ အပ်ိဳစင္ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလား၊ တန္ဖုိးက်သြားျပီလား၊ ေနာက္ဆံုးကုန္ကုန္ေျပာရရင္ သူ႕သေဘာတူညီမႈနဲ႕ လိင္ဆက္ဆံခဲ့တယ္ဆုိရင္ေတာင္ အဲဒီမိန္းကေလးဟာ တကယ္ပဲ တန္ဖုိးမရွိေတာ့ဘူးလား။

ကၽြန္ေတာ္ မ်ိဳးဆက္ပြါးက်န္းမာေရးသင္တန္းေတြ ေပးရင္ Value clarification exercise ဆုိတာေလး လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ သင္တန္းသားေတြကို ျငင္းလုိ႔ခုန္လို႕ေကာင္းမယ့္ စာသားေတြကို ဖတ္ျပျပီး တစ္ေယာက္အျမင္တစ္ေယာက္ ျငင္းခုန္ေစတယ္။ ေဆြးေႏြးေစတယ္။ ဒီအခါမွာ သူတို႕အေနနဲ႕ ငါတုိ႕ ဘာကိုတန္ဖုိးထားတာလဲ ဆိုတာ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိယ္ သတိထားမိသြားတယ္၊ အဲဒီလုိပဲ သူတစ္ပါးမွာလည္း ကုိယ္စီကုိယ္စီ တန္ဖုိးထားတာေတြ ရွိၾကတယ္၊ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္လည္း မတူႏုိင္ၾကဘူးဆိုတာေလး သေဘာေပါက္သြားပါတယ္။

“လက္မထပ္ခင္ လိင္ဆက္ဆံျခင္းဟာ ျဖစ္သင့္တဲ့ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္တယ္”

သင္တန္းေတြမွာ ဖတ္ျပေနက် စာတစ္ေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ အင္မတန္မွလည္း ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္လို႔ေကာင္းတယ္။ လူေတြရဲ႕ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ယူဆပံုေတြအေၾကာင္း ဆက္ဖတ္ၾကည္႕ပါ။

 

အျမင္ ၁ – မျဖစ္သင့္ဘူး၊ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ မိန္းကေလးဆုိတာ အပ်ိဳစင္ဘ၀ကို ထိန္းသိမ္းရမယ္။

ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕ျမန္မာ့အသိုင္းအ၀ုိင္းမွာ ရွိေနတဲ့ အယူအဆတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေခတ္မီတယ္ေျပာေျပာ၊ ကုိယ့္ႏုိင္ငံ၊ ကုိယ့္ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းကိုေတာ့ လိုက္နာရမွာပဲ၊ တကယ္ေတာ့ ေခတ္မီတယ္ဆိုတာ သူမ်ားလုပ္သမွ် လုိက္လုပ္တာကို ေခၚတာမဟုတ္ဘူး တဲ့။ ဒါလည္း မွန္တာပဲ။ အပ်ိဳစင္မဟုုတ္လည္း တန္ဖုိးရွိတာပဲ လုိ႕ေျပာေနတဲ့သူေတြကိုယ္တုိင္ အပ်ိဳမဟုတ္တဲ့ မိန္းကေလးကိုမ်ား ရရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကုိယ့္ႏွမက အပ်ိဳမဟုတ္ေတာ့ရင္ ဘယ္လိုေနၾကမလဲ တဲ့။ ဒါေၾကာင့္မို႕ ဘယ္သူေတြ ဘယ္လုိပဲေျပာေနပါေစ၊ ကုိယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ကုိယ့္ထံုးတမ္းစဥ္လာကိုေတာ့ အေလးထားရမွာပဲ တဲ့။ သူတို႕ေျပာသြားတာေလးလည္း စဥ္းစားစရာေကာင္းတယ္။

 

အျမင္ ၂ – “ပြဲမ၀င္ခင္ အျပင္ကက်င္းပ” ဆုိတဲ့စကားေတာင္ ရွိေသးတာပဲ၊ ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

စကားပံုနဲ႕ေတာင္ ကုိးကားသြားေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ လိင္ကိစၥကို ရႈျမင္ပံုခ်င္းက မတူၾကဘူးဆုိတာေလး ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လက္ထပ္ျပီးမွ အတူေနသင့္တယ္၊ လိင္ဆက္ဆံသင့္တယ္ ဆုိတာမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ္တုိ႕က ထင္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာေတာ့ လိင္ဆက္ဆံတယ္ဆုိတာက သူတို႕အတြက္ သိပ္အထူးတဆန္းမဟုတ္ဘူး။ သာမန္ျဖစ္စဥ္ပဲ၊ လက္ထပ္တာနဲ႕ သြားျပီး မခ်ိတ္ဆက္ဘူး။ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ ေလ့လာၾကမယ္၊ နားလည္မႈတည္ေဆာက္ၾကမယ္၊ ႏွစ္ကုိယ္တူဘ၀ တည္ေဆာက္လို႔ရျပီလို႕ ယူဆတဲ့အခ်ိန္မွာ လက္ထပ္ၾကတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကေလးေတြေတာင္ ရခ်င္ရေနျပီ၊ တကယ္လို႕ အဆင္မေျပရင္လည္း လမ္းခြဲလိုက္ၾကတယ္။ လက္မထပ္ေသးဘဲ ကေလးေမြးလို႔ ၀ုိင္းကဲ့ရဲ႕တယ္တုိ႕၊ အခ်ိန္အၾကာၾကီးတြဲျပီးမွ မယူျဖစ္ရင္ မိန္းကေလးသိကၡာက်တယ္တုိ႕ ဆုိတာေတြက သူတို႕ဆီမွာ မရွိဘူး။

 

လိင္ကိစၥဆုိတာကလည္း ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ့ ရႈပ္ေထြးတယ္။ သူတုိ႕ဆီမွာေတာ့ ဒါကုိ အေလးလည္းထားတယ္၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းလည္း ရွိၾကတယ္။ ဒီကိစၥေလး အဆင္မေျပရင္ကုိ ျပတ္ၾက ဆဲၾကတာမ်ိဳးရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ဆီမွာေတာ့ မပြင့္လင္းၾကဘူး။ အထူးသျဖင့္ မိန္းကေလးေတြဆုိရင္ လိင္ဆႏၵမျပည္႕၀ရင္ေတာင္မွ ၾကိတ္မွိတ္သည္းခံၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလိင္စိတ္ေက်နပ္မႈဆုိတာက လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ အဆင္မေျပလုိ႔ ၾကိတ္မွိတ္သည္းခံခဲ့ရသမွ်ေတြ ပြင့္ထြက္လာတဲ့အခါ အိမ္ေထာင္ေရးေဖာက္ျပန္မႈေတြ ျဖစ္ကုန္တယ္။ ေယာက်ာ္းနဲ႕ မိန္းမ အဆင္မေျပေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ လိင္ကိစၥကို လူသားတုိင္းမွာရွိတဲ့ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္လုိ႔ ျမင္ေပးျပီး တစ္ေယာက္နဲ႕ တစ္ေယာက္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွိၾကဖို႔ လိုတယ္၊ အိမ္ေထာင္ေရး အဆင္ေျပေစဖုိ႔မွာ ဒါကုိလည္း အခ်က္တစ္ခ်က္အေနနဲ႕ ထည္႕စဥ္းစားၾကဖုိ႔ လိုတယ္။

 

ဒါေၾကာင့္ ဒီအျမင္ကုိ ကုိုင္ထားတဲ့သူေတြက ေျပာတယ္၊ ဥပမာ ေယာက်ာ္းရဲ႕ လိင္ဆႏၵက တအားျပင္းထန္ျပီး အဲဒီေနာက္ကို မိန္းမက မလုိက္ႏုိင္ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုမွအဆင္မေျပႏုိင္ဘူး။ အဲဒါကုိ လက္ထပ္ျပီးမွ သိရင္ ကြဲၾကကြာၾက ျဖစ္ကုန္မွာမုိ႕ ေစာေစာစီးစီးကတည္းက တစ္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ သိထားတာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ တဲ့။

 

အျမင္ ၃ – မျဖစ္သင့္ဘူး၊ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ ဒီအေပၚ အေျခခံျပီးမွ မိန္းကေလးေတြအေနနဲ႕ အႏုိင္က်င့္မႈေတြ ၾကံဳလာရႏုိင္တယ္။

အဲဒီအျမင္ေလးကို ၾကားေတာ့ ၾကံဳခဲ့ဖူးတာေလးတစ္ခု သြားသတိရတယ္။ တစ္ရက္ ကၽြန္ေတာ္ လမ္းေလွ်ာက္သြားေနတုန္း ေကာင္ေလးနဲ႕ေကာင္မေလး ျပႆနာတက္ေနၾကတယ္။ ျဖတ္သြားရင္း နားစြန္နားဖ်ား ၾကားလိုက္ရတာက နင္ ငါ့ကို ျဖတ္ရဲျဖတ္ၾကည္႕၊ နင္နဲ႕ငါနဲ႕ပံုေတြကုိ အြန္လိုင္းေပၚတင္ျပီး ျဖန္႔ပစ္လုိက္မယ္ တဲ့။

 

ဆုိလိုတာက ေရွ႕ပိုင္းမွာ ေျပာခဲ့သလုိ၊ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ အပ်ိဳစင္မဟုတ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ တန္ဖုိးမရွိေတာ့တဲ့ လူတစ္ေယာက္လို ၀ုိင္း၀န္းကဲ့ရဲ႕တတ္တဲ့ အေလ့အထမ်ိဳး ရွိိေနေတာ့ မိန္းကေလးေတြအေနနဲ႕က တစ္ပန္းရံႈးေနတယ္။ ဒါကုိနင္းျပီး ျခိမ္းေျခာက္အၾကပ္ကုိင္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္လာႏုိင္တယ္။ ခုဆုိၾကည္႕၊ ဓါတ္ပံုေတာင္မွ သူတစ္ေယာက္တည္း ရုိက္ထားတဲ့ပံု မဟုတ္ဘူး။ ႏွစ္ေယာက္လံုး ပါ၀င္ျပီး ရုိက္ထားတာ။ ဒါေပမယ့္ ေယာက်ာ္းေလးက မရွက္ဘူး။ မိန္းကေလးကမွ ရွက္ေနေၾကာက္ေနရတယ္။ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ လူပ်ိဳမဟုတ္ေတာ့လုိ႔ ဆုိျပီး ဘယ္သူကမွ သူ႕ကုိ အျပစ္မတင္ဘူးေလ။ ဒီလိုပံုေတြ တက္လာလည္း (ခပ္ရွင္းရွင္းေျပာရရင္) မိန္းကေလးကိုပဲ ရြလိုက္တာဆုိျပီး အျပစ္တင္တတ္ၾကတာ။ ဒါေၾကာင့္မို႕ အပ်ိဳစင္ဘ၀ တန္ဖိုးထားတာ မထားတာေတြ ခဏထား၊ ဒီလိုလူ႕အသိုင္းအ၀ို္င္းထဲမွာ ကုိယ့္ကို ျခိမ္းေျခာက္အႏုိင္က်င့္စရာ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္လာႏုိင္တယ္၊ ဒီအေပၚ အေျခခံျပီး ရုပ္ပုိင္း၊ စိတ္ပုိင္း၊ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္တာေတြ လုပ္လာႏုိင္တယ္၊ ခ်စ္သူရည္းစားဆုိတာလည္း တကယ္ေတာ့ သူစိမ္းပဲမုိ႕ အလံုးစံု ယံုၾကည္လုိ႕မရတာေၾကာင့္ လက္မထပ္ခင္ အတူမေနသင့္ပါဘူး တဲ့။

 

အျမင္ ၄ – ျဖစ္သင့္တယ္၊ ဘာလို႕ဆုိေတာ့ ဒီေခတ္မွာ အိမ္ေထာင္တစ္ခု တည္ေဆာက္ဖုိ႕က တအားခက္လာလုိ႕ပဲ။

ခုေခတ္မွာ အရင္တုန္းကလို ေယာက်ာ္းတစ္ေယာက္တည္း အလုပ္လုပ္ျပီး တစ္မိသားစုလံုး ထုိင္စားလုိ႕ မရေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မိဘေတြကသာ မျပည္႕စံုရင္ အိမ္ေထာင္ျပဳဖုိ႕က မလြယ္ဘူး။ တျခားဟာေတြ ခဏထားဦး၊ မဂၤလာေဆာင္စရိတ္ကေတာင္ ေတာ္ေတာ္ေထာင္းေနျပီ။ တစ္သက္မွာ တစ္မဂၤလာဆုိတာမ်ိဳးလည္း ခံယူတတ္ၾကေသးေတာ့ ဒီမဂၤလာပြဲေလးကို ျပီးစလြယ္ မလုပ္လိုက္ခ်င္ဘူး။ ျပီးရင္ ကုိယ့္ဆီေရာက္လာမယ့္ သားသမီးေတြကိုလည္း တင့္တင့္တယ္တယ္ ထားခ်င္ေသးတယ္။ ဒီေတာ့ စီးပြါးေရး၊ ပညာေရး အဆင္သင့္ျဖစ္မွပဲ အိမ္ေထာင္ျပဳၾကတယ္။ အဲဒီလို အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားဖုိ႕ကလည္း မလြယ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေတာ္ေတာ္နဲ႕ အိမ္ေထာင္ျပဳဖုိ႕ မစဥ္းစားျဖစ္ၾကဘူး။ သားသမီးယူဖို႕ မေတြးၾကေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လိင္ဆႏၵဆုိတာက ထိန္းခ်ဳပ္ရခက္တယ္။ အိမ္ေထာင္ျပဳမွပဲ ဆက္ဆံမယ္ဆုိတာမ်ိဳးက ထင္သေလာက္ မလြယ္ဘူး။ ဒီအခါမွာ လက္ထပ္ဖုိ႕ ရည္ရြယ္ထားတာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာင္ အတူေနၾကတယ္။ ဒါကိုလည္း မွားတယ္ေျပာလုိ႔ေတာ့ မရဘူး တဲ့။

 

အပိုင္း (၂) ဆက္ရန္

ေဒါက္တာၿဖိဳးသီဟ

Post Author: Good Health Journal

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *