ေဒါက္တာစိမ့္

27 JAN

“ကိုယ္ေကၽြးတာ ကေလးကမစားရင္ မေကၽြးေတာ့ဘူးလား – ေဒါက္တာစိမ့္”

ေကၽြးတာကို ျငင္းရင္ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ ကေလးေတြကို အစားေကၽြးရတာ တကယ္မလြယ္ပါဘူး။ ေၾကးမ်ားတဲ့ကေလးေတြဆို ပိုဆိုးပါတယ္။ မေကၽြးလို႕ကလည္းမရ။ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့အရြယ္မွာ လိုအပ္တဲ့အစာအာဟာရ လံုလံုေလာက္ေလာက္ရပါမွ ကေလးဟာ က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး အရပ္အေမာင္းေရာ၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ထည္ပါ ရွိသင့္တဲ့ အေနထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႕မစားခ်င္တိုင္း မေကၽြးဘဲေနလို႕မျဖစ္ပါဘူး။ ကေလးေတြကို ထမင္းေကၽြးေတာ့မယ္၊ တစ္ခုခုေကၽြးေတာ့မယ္ဆိုရင္ သူတို႕စားခ်င္ေလာက္မွာကို သူတို႕ကိုယ္တိုင္ေရြးခိုင္းပါ။ ဘယ္လိုပံုစံစားခ်င္လဲ၊ ထမင္းဟင္းထည့္တာ၊ နယ္တာ၊ အသုတ္သုတ္တာ စတဲ့ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္မွာ သူတို႕ပါ ပါဝင္ျပင္ဆင္ရတာကုိ ေပ်ာ္ၾကပါတယ္။ ဒါမွလည္း စားဖို႕ တက္ၾကြေနၾကမွာပါ။ ကေလးက မစားခ်င္လို႕ျငင္းတဲ့အခါ အတင္းအက်ပ္မစားခိုင္းဘဲ ေခ်ာ့ေျပာတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြက အသစ္အဆန္းတစ္ခုခုကို စစားၾကည့္ဖို႕ ေၾကာက္ၾကတယ္။ မရဲၾကဘူး။ ဒါကို Neophobia လို႕ေခၚတယ္။ သူတို႕မႀကိဳက္ဘူးဆိုၿပီး အဲဒီအစားစာကို ေရွာင္ေကၽြးတာမ်ိဳး၊ […]

20 JAN

“ဘီပိုး၊ စီပိုး၊ HIV ပိုးရွိတဲ့သူရဲ႕ေသြးနဲ႕ ထိေတြ႕မိရင္ – ေဒါက္တာစိမ့္”

ဒီရက္ပိုင္း က်မကို က်န္းမာေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းအကူညီေတာင္းၾကတဲ့ထဲမွာ တူညီတဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကိုပဲ သံုးေယာက္ေလာက္ လာေမးတာကို ႀကံဳရပါတယ္။ လာေမးတဲ့သူေတြကေတာ့ အေျခေနအမွန္ကို သိနားလည္သြားၾကေပမယ့္ ေမးရေကာင္းမွန္းမသိတဲ့သူေတြ၊ မေမးျဖစ္တဲ့သူေတြဟာ မွားယြင္းတဲ့အယူအဆေတြနဲ႕ လမ္းလြဲသြားမွာ စိုးမိပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပဲ က်မ ဒီေဆာင္းပါးကို ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းအရာကိုသိရေအာင္ ေမးခြန္းေလးေတြကို ဖတ္ၾကည့္ရေအာင္။ ၁။ က်ေနာ္ ART ေဆးအေၾကာင္းကို google မွာရွာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ facebook မွာရိုက္ၾကည့္ေတာ့ ဆရာမေရးထားတဲ့စာ ဖတ္ရပါတယ္။ က်ေနာ္ အခုအဲ့ေဆးသံုးဖို ့လိုအပ္ေနပါတယ္။ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးကိုသြားေမးၾကည့္ေတာ့ ေဝဘာဂီေဆးရံုမွာအရင္သြားျပပါတဲ့။ မနက္ျဖန္သြားပီး ေဆြးေႏြးပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆယ္သိန္းေလာက္ရွိနိုင္တယ္လဲေျပာတယ္။ အတုအစစ္ေတြလဲရွိနိုင္တယ္ေျပာပါတယ္။ မနက္ျဖန္ဒီစာကိုေတြရင့္ ဆရာမတုန္းက ဘယ္ကေန ေဆးဝယ္တယ္ဆိုတာေျဖထားေပးပါခင္ဗ်ာ ့။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ၂။ အမေရ တခုေလာက္ေမးခ်င္လို႔ပါ။ မေန႔ည […]

10 JAN

“ေသြးအားနည္းေစတဲ့ေရာဂါမ်ား – ေဒါက္တာစိမ့္”

ေသြးအားနည္းေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြထဲမွာ ေသြးနီဥထုတ္တာနည္းတာ၊ ဆံုးရံႈးမႈမ်ားတာေတြေၾကာင့္ အျပင္ လူသိနည္းတာတစ္ခုကေတာ့ေသြးနီဥေတြကို ခႏာကိုယ္တြင္းမွာပဲ ျပန္ဖ်တ္ဆီးမိတာေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပင္ပကအေၾကာင္းရင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ဖ်တ္ဆီးတာျဖစ္ႏုိင္သလို ကိုယ့္ကိုယ္တြင္းက အေျခေနေတြေၾကာင့္ ဖ်တ္ဆီးတာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပင္ပကအေၾကာင္းရင္းလို႕ဆိုတဲ့ေနရာမွာ ပံုမွန္အေနနဲ႕ကေတာ့ ေဘလံုးဟာ သက္တမ္းၾကာေနတဲ့ ေသြးနီဥအေဟာင္းေတြကို ဖ်တ္ပစ္ေလ့ရွိေပမယ့္ ေဘလံုးေရာင္တာ၊ ေရာဂါတစ္ခုခုျဖစ္တဲ့အခါေတြမွာ ပံုမွန္ဖ်တ္ေနက် ထက္ပိုၿပီး ေသြးနီဥေတြကို ဖ်တ္ဆီးပစ္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ေသြးအားနည္းေရာဂါျဖစ္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြမွာက်ေတာ့ ေမြးရာပါေသြးေရာဂါတစ္ခုခုမ်ိဳးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ေသြးနီဥေတြ ထုတ္လုပ္တဲ့အခါမွာ က်န္းမာေကာင္းမြန္တဲ့ ေသြးနီဥမ်ိဳး မထုတ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒီလို ပံုပန္းမက်တဲ့ ေသြးနီဥေတြကို ကၽြန္မတို႕ခႏာကိုယ္က လက္မခံဘဲ ပယ္ဖ်တ္ပစ္တာေၾကာင့္ ေဘလံုးက ဖ်တ္ဆီးေပးရျပန္ပါတယ္။ ဒါကို Hemolytic Anaemia လို႕ေခၚၿပီး ကိုယ္ခံအားေတြ မေကာင္းတာေၾကာင့္ေရာ ျပင္ပက ေရာဂါပိုးေတြ၊ ေဆးဝါးေတြေၾကာင့္ပါ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ […]

06 JAN

“ညစာေနာက္က်တာဟာ ဝိတ္တက္ေစသလား – ေဒါက္တာစိမ့္”

အလုပ္အကိုင္ေတြ၊ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံေတြ ေျပာင္းလဲလာတာနဲ႕အမွ် စားေသာက္ခ်ိန္ေတြလည္း ေျပာင္းလဲလာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ တစ္ခုထက္ပိုတဲ့ အလုပ္ေတြလုပ္ရင္း၊ သြားလာလႈပ္ရွားရင္း အခ်ိန္ေတြၾကန္႕ၾကာလာတာေတြေၾကာင့္ ညစာစားခ်ိန္ေတြေနာက္က်လာၾကပါတယ္။ ညစာစားတာဟာ ဝေစတယ္၊ ဗိုက္ပူခါးတုတ္ေစတယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြရွိေနေတာ့ တကယ္ပဲ ညစာစားတာဟာ အဆီတက္ေစပါသလား။ တကယ္ကေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္ပဲစားစား ကယ္လိုရီက ကယ္လိုရီပါပဲ။ ဇီဝရုပ္ျဖစ္ပ်က္မႈေတြ၊ အဆီသို ေလွာင္မႈပံုစံေတြက စားေသာက္တဲ့အခ်ိန္နဲ႕ သက္ဆိုင္မႈမရွိပါဘူး။ အရင္တုန္းက ေလ့လာမႈေတြလုပ္တဲ့အခါ ညစာေနာက္က်မွစားတဲ့သူေတြဟာ ေစာေစာစီးစီးစားတဲ့သူေတြထက္ ဝိတ္တက္ႏိုင္ေျခပိုမ်ားတာကို ေတြ႕ရပါ တယ္။ ၿပီးေတာ့ BMI လည္းပိုမ်ားေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ည ၁၁ နာရီကေန မနက္ ၅ နာရီအတြင္းစားတဲ့သူ ေတြမွာ ပိုေတြ႕ရပါတယ္။ အမွန္က ဝိတ္တက္တယ္ဆိုတာ ကိုယ္သံုးႏိုင္တာထက္ပိုစားမိလို႕ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အာဟာရဆိုင္ရာပညာရွင္ေတြနဲ႕ သုေတသီေတြေျပာၾကားခ်က္အရဆိုရင္ ညစာေနာက္က်တာနဲ႕ ဝိတ္တက္တာ ဆက္စပ္မႈရွိတယ္ဆုိေပမယ့္ အဓိကအေၾကာင္းရင္းလို႕ေတာ့ […]