အနီေရာင္ အသားမ်ားကို စားေပးပါ– အနီေရာင္ အသားေတြ ျဖစ္တဲ့ အမဲသား၊ ဝက္သား၊ ဆိတ္သား စတာေတြ ပာာ ဇင့္ဓါတ္ ႂကြယ္ဝ တဲ့ အတြက္ ဗီတာမင္A ကို အသည္းကေတြ ထြက္လာေအာင္ အားေပးတဲ့ အတြက္ မ်က္လံုးက်န္းမာေရး အတြက္ အရမ္းေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အနီေရာင္ အသားေတြ က တသ္ပါတ္ ကို ႏွစ္ႀကိမ္ထက္ ပိုမစားသင့္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ အနီေရာင္ အသား ေတြ အလြန္အကြ်ံ စားမိရင္ အူမႀကီးကင္ဆာ (Colorectal Cancer) ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တပါတ္ ကို ႏွစ္ႀကိမ္ထက္ ပို မစားသင့္ပါဘူး။ ဗီတာမင္ C ႂကြယ္ဝတဲ့အစားအစာ ေတြ စားေပးပါ– လိမၼာ္သီး၊ […]
ယေန႔ေခတ္မွာ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြ၊ ဂိမ္းေတြ ေခတ္စားလာတာႏွင့္ အမွ် ကေလး၊ လူႀကီး၊ က်ား၊မ မေရြး အခ်ိန္တိုင္း အလိုလို မ်က္စိနဲ႔ ဖုန္း ျပတ္တယ္လို႔ကို မရွိပါဘူး။ မ်က္လံုးက အားစိုက္ၿပီး စာေရး စာဖတ္ လုပ္ရတာရယ္၊ ဖုန္း screen ေသးေသးေလး ကိုအားစိုက္ ထုတ္ၿပီး ၾကည့္လာတာမ်ားလာ တာရယ္တို႔ေၾကာင့္ မ်က္စိေညာင္းတာ၊ မ်က္႐ိုးကိုက္တာ၊ အျမင္အာရံုအားနည္းတာ စတာေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအျပင္ အသက္ႀကီးလာတာႏွင့္အမွ် အတြင္းတိမ္ ျဖစ္ပြားမွဳ႕ ကလည္း မ်ားလာပါတယ္။ ဒါေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဖုန္းေလွ်ာ့သံုးဖို႔၊ laptop သံုးတာေလွ်ာ့ဖို႔ ပညာရွင္ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ား က သတိေပးေနၾကေပမယ့္ တကယ့္တကယ္တမ္းေတာ့ ေန႔စဥ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ မွာ မျဖစ္မေန ဖုန္းေတြ၊ Laptop […]
ဒီရက္ပိုင္း ဝိတ္ခ်ခ်င္တဲ့ သူေတြ မ်ားလာတာအမွ် social media ေတြမွာလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္ ဝိတ္ခ်လာတာေတြ ေခတ္စားလာပါတယ္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ တလ အတြင္း ၁၅ ေပါင္၊ ေပါင္ ၂၀ ခ်တာေတြပါ။ တကယ္အဲ့ေလာက္က်ႏိုင္သလားဆိုေတာ့ ဘာမွ မစားပဲ ခ်မယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ႏိုင္ပါတယ္။ မႏိုင္ဝန္ထမ္းၿပီး ကိုယ္လုပ္ႏိုင္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းထက္ အဆမတန္ ပိုလုပ္မယ္၊ အာပာာရ လည္း သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေအာင္ မစားဘူးဆိုရင္ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်န္းမာေရး အတြက္ေတာ့ လံုးဝ မေကာင္း လာႏိုင္ပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ အခ်ိန္ခဏေလး အတြင္းမွာ ဝိတ္အမ်ားႀကီးေလွ်ာ့လိုက္ရင္ ဘာေတြ ျဖစ္လာမလဲ??? ေရဓါတ္ခမ္းေျခာက္လာျခင္း – လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ၆၀ ရာခိုင္ႏွဳန္းနီးပါးက ေရဓါတ္ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းထားတာ ျဖစ္တဲ့ […]
ေကၽြးတာကို ျငင္းရင္ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ ကေလးေတြကို အစားေကၽြးရတာ တကယ္မလြယ္ပါဘူး။ ေၾကးမ်ားတဲ့ကေလးေတြဆို ပိုဆိုးပါတယ္။ မေကၽြးလို႕ကလည္းမရ။ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့အရြယ္မွာ လိုအပ္တဲ့အစာအာဟာရ လံုလံုေလာက္ေလာက္ရပါမွ ကေလးဟာ က်န္းမာသန္စြမ္းၿပီး အရပ္အေမာင္းေရာ၊ ကိုယ္လံုးကိုယ္ထည္ပါ ရွိသင့္တဲ့ အေနထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႕မစားခ်င္တိုင္း မေကၽြးဘဲေနလို႕မျဖစ္ပါဘူး။ ကေလးေတြကို ထမင္းေကၽြးေတာ့မယ္၊ တစ္ခုခုေကၽြးေတာ့မယ္ဆိုရင္ သူတို႕စားခ်င္ေလာက္မွာကို သူတို႕ကိုယ္တိုင္ေရြးခိုင္းပါ။ ဘယ္လိုပံုစံစားခ်င္လဲ၊ ထမင္းဟင္းထည့္တာ၊ နယ္တာ၊ အသုတ္သုတ္တာ စတဲ့ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္မွာ သူတို႕ပါ ပါဝင္ျပင္ဆင္ရတာကုိ ေပ်ာ္ၾကပါတယ္။ ဒါမွလည္း စားဖို႕ တက္ၾကြေနၾကမွာပါ။ ကေလးက မစားခ်င္လို႕ျငင္းတဲ့အခါ အတင္းအက်ပ္မစားခိုင္းဘဲ ေခ်ာ့ေျပာတာက ပိုေကာင္းပါတယ္။ ကေလးေတြက အသစ္အဆန္းတစ္ခုခုကို စစားၾကည့္ဖို႕ ေၾကာက္ၾကတယ္။ မရဲၾကဘူး။ ဒါကို Neophobia လို႕ေခၚတယ္။ သူတို႕မႀကိဳက္ဘူးဆိုၿပီး အဲဒီအစားစာကို ေရွာင္ေကၽြးတာမ်ိဳး၊ […]
ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြဟာ ႀကီးထြားဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႕ အရွိန္ယူစအရြယ္ေလးေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအရွိန္ ယူစအခ်ိန္မွာ လံုေလာက္တဲ့ အစာအာဟာရေတြကို စနစ္တက်ေကၽြးေမြးေပးမွသာ က်န္းမာသန္စြမ္းတဲ့ကေလး ေတြျဖစ္လာၿပီး ႏိုင္ငံအတြက္လိုအပ္တဲ့ လူ႕စြမ္းအားအရင္းျမစ္ေကာင္းေလးေတြ ျဖစ္လာမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မိဘ ေတြဟာ အစာအာဟာရနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အသိမမွား၊ အယူအဆမမွားဘဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေကၽြးေမြးေစာင့္ေရွာက္ ႏိုင္ေစဖို႕အတြက္ ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးအာဟာရအေၾကာင္း ေသခ်ာနားလည္ထားဖို႕ လိုပါတယ္။ ငါးႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြမွာ အဓိကလိုအပ္တဲ့အာဟာရေတြကေတာ့ – ၁။ စြမ္းအင္ (Calories) စြမ္းအင္ကိုဘာအတြက္လိုအပ္လဲ။ အဂၤါအစိတ္အပိုင္းေတြ သူ႕အလုပ္သူေကာင္းစြာလုပ္ဖို႕ (Function) တက္ၾကြရႊင္လန္းဖို႕(Active) ႀကီးထြားဖို႕နဲ႕ (Growth) ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႕ (Development) ဘာလို႕ ၅ ႏွစ္ဝန္းက်င္ကေလးေတြမွာ ပိုအေရးႀကီးလဲ။ ဒီအရြယ္ေတြဟာ ၾကြက္သားေတြ၊ အရိုးတစ္သွ်ဴးေတြရဲ႕ တဟုန္ထိုးႀကီးထြားတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္သလို ဦးေႏွာက္ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့အခ်ိန္လည္းျဖစ္တာေၾကာင့္ စြမ္းအင္လံုလံုေလာက္ေလာက္ရဖို႕ အင္မတန္အေရး ႀကီးပါတယ္။ စြမ္းအင္ရဲ႕ယူနစ္ – […]
ကၽြန္မတို႕လူသားအားလံုးဟာခ်မ္းသာခ်င္တဲ့အျပင္ အသက္လည္းရွည္ခ်င္ပါတယ္၊ လွလည္းလွခ်င္ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုသက္ရွည္က်န္းမာလွပဖို႔အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ၊ ထိန္းသိမ္းမႈေတြကိုမခက္မခဲလုပ္ယူလို႕ရတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ သတိမထားမိတတ္ၾကပါဘူး။ အဲဒီအတြက္ က်မတို႕ေန႕စဥ္ အစားအေသာက္ကေနဘယ္လိုအက်ိဳးရွိေစမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း မွ်ေဝခ်င္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ အာဟာရအတြက္ ဂရုတစိုက္စားေပးရသလိုကိုယ္က်န္းမာေရး၊ စိတ္က်န္းမာေရးနဲ႕ အလွအပအတြက္လည္းစနစ္တက် စားေပးဖို႕ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာနားလည္လာပါလိမ့္မယ္။ . . (၁) သက္ရွည္က်န္းမာဖို႕ . . Non-communicable Diseases လို႕ေခၚတဲ့ ကူးစက္ျခင္းေၾကာင့္မဟုတ္တဲ့ေရာဂါေတြထဲမွာေသြးတိုး၊ ႏွလံုး၊ ဆီးခ်ိဳ၊ ကင္ဆာစတဲ့ေရာဂါေတြပါဝင္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါေတြဟာကိုယ္ေနထိုင္စားေသာက္တဲ့ပံုစံေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ ေရာဂါမ်ိဳးေတြပါ။ . . တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီဆိုရင္လည္းက်န္တဲ့ႏွစ္မ်ိဳးကအလိုလိုဝင္လာတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေရာဂါ ေတြမျဖစ္လာေအာင္ ကာကြယ္မယ္ဆိုရင္ျဖစ္ျဖစ္၊ ျဖစ္ေနရင္လည္းထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္ရင္ျဖစ္ျဖစ္ Life Style Modification ဆုိတဲ့ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံကိုေျပာင္းလဲျပဳျပင္ျခင္းနည္းနဲ႕ လုပ္လို႕ရပါတယ္။ ဘယ္လိုေတြ စားရမလဲဆိုေတာ့ Starchy Carb နဲ႕ Sugary Carb […]
အခုေနာက္ပိုင္း ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ကိုစားရင္ ဝတယ္၊ အဆီတက္တယ္ဆိုၿပီး ေရွာင္သူေတြ မ်ားလာတာေတြ႕ရပါတယ္။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္က မေကာင္းတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားအာဟာရဓာတ္ေတြထက္ေတာင္ က်န္းမာေရးအတြက္ ပိုေကာင္းခ်င္ေကာင္းေနႏိုင္ပါတယ္။ အမွန္က ကၽြန္မတို႕ခႏာကိုယ္က အဂၤါအစိတ္အပိုင္းအသီးသီးဟာ သူ႕အလုပ္သူလုပ္ဖို႔အတြက္ စြမ္းအင္လိုပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့စြမ္းအင္ရဲ႕ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ကေပးႏိုင္ပါတယ္။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ဟာ အစားစာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕ အေဖ်ာ္ယမကာေတြမွာ ေတြ႕ရေလ့ရွိတဲ့ အာဟာရဓာတ္တစ္မ်ိဳးပါပဲ။ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္အမ်ားစုကို အေစ့အႏွံလို အပင္ကရတဲ့အစားစာေတြမွာ ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။ အစားအေသာက္ေတြထုတ္တဲ့အခါ ကာဗိုဟို္ကဒရိတ္ကို ကစီဓာတ္နဲ႕ သၾကားဓာတ္အျဖစ္ထည့္သြင္းထားေလ့ရွိပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ (၃) မ်ိဳးရွိပါတယ္။ (၁) အခ်ိဳဓာတ္ကဲတဲ့ကာဗိုဟိုက္ဒရိတ္ ဒါကေတာ့ သၾကားကိုေျပာတာပါ။ simple carbohydrate လို႕ ေခၚပါတယ္။ သစ္သီးဝလံ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ ႏို႕နဲ႕ ႏို႕ထြက္ပစၥည္းေတြမွာ သဘာဝအေလ်ာက္ပါဝင္ေနတဲ့ ကာဗိုက္ဟိုက္ဒရိတ္တစ္မ်ိဳးပါ။ လိုအပ္တဲ့စြမ္းအင္ကို အမ်ားဆံုး […]
အိပ္စက္ေနတဲ့တစ္ညလံုး အစာအာဟာရ ပ်က္လပ္ေနတာ (fasting)ကို ဖ်တ္ဆီးပစ္(Break)တဲ့ အစားစာမို႕ Breakfast လို႕ေခၚၾကတာပါ။ မနက္စာမစားဘဲ တစ္ေန႕တာလုပ္ငန္းခြင္ဝင္မယ္ဆိုရင္ ကားကိုဆီမျဖည့္ဘဲေမာင္းေနတာနဲ႕တူပါတယ္။ မနက္စာကို အိပ္ရာႏိုးတာနဲ႕ ႏွစ္နာရီအတြင္းစားေပးရမွာ ျဖစ္ၿပီး တစ္ေန႕တာအသံုးျပဳမယ့္ စြမ္းအင္ပမာဏရဲ႕ ၂၀ – ၃၅ ရာခိုင္ႏႈန္းကို ေပးႏုိင္ရမယ္ဆိုပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြအေနနဲ႕ ၃၀၀-၅၀၀ ကယ္လိုရီေလာက္စားေပးသင့္ၿပီး အမ်ိဳးသားေတြကေတာ့ ၃၇၅ – ၆၂၅ ကယ္လိုရီ စားေပးသင့္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်မတို႕ေတြက မနက္စာကို ကြတ္ကီးေလးတစ္ခ်ပ္၊ ေကာ္ဖီေလးတစ္ခြက္နဲ႕တင္ တင္းတိမ္ လိုက္ၾကတာမ်ားပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ မနက္စာကို အစာအာဟာရျပည့္ျပည့္ဝဝပါတာမ်ိဳး မ်ားမ်ားစား ေပးရမွာပါ။ ကယ္လ္စီယမ္၊ သံဓာတ္၊ ဗီတာမင္ဘီအုပ္စု၊ အသားဓာတ္၊ အမွ်င္ဓာတ္ေတြပါဝင္ေအာင္ စားေပးရ ပါမယ္။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ဒီအာဟာရဓာတ္ေတြဟာ တစ္ေန႕တာမွာ မနက္စာေနာက္ပိုင္းအစားစာေတြနဲ႕ ျပန္ […]
ဆားမ်ားေသာ အစားအစာမ်ား ေကြ်းျခင္းမွ ေရွာင္ပါ။ ကေလးငယ္ေတြ ကို ဆားမ်ားတဲ့ အစားအစာေတြ မေကြ်းသင့္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆားအရမ္းမ်ားရင္ သူတို႔ေလးေတြ ရဲ႕ေက်ာက္ကပ္အတြက္ မေကာင္းပါ။ ဆားမ်ားတဲ့ အစားအစာဆိုလို႔ ငါးပိတို႔ ငါးေျခာက္တို႔ကိုပဲ ေရွာင္ခိုင္းတာ မပာုတ္ပါဘူး။ အသင့္စား အစား အစာေတြ ျဖစ္တဲ့ ၾကက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္ေပါင္ေျခာက္၊ အသင့္စား ေခါက္ဆြဲျပဳတ္၊ အသင့္စား ဆန္ျပဳတ္ စတာေတြ ပာာ ဆားပမာဏ အရမ္းမ်ားတဲ့ အတြက္ ေရွာင္ရွားသင့္တဲ့ အထဲမွာပါပါတယ္။ သၾကား ေရွာင္ပါ။ ကေလးငယ္ငယ္ေတြ အတြက္ သၾကားမလိုပါ။ ငယ္ငယ္ေလး တည္း က သၾကားကို အစပ်ိဳးၿပီး မေကြ်းသင့္ပါ။ ၾကာလာတာနဲ႔ အမွ် ကေလးငယ္ေတြ က […]
Whey ပ႐ိုတင္းဆိုတာဘာလဲ Whey ပ႐ိုတင္းဆိုတာ ခ်ိစ္၊ ႏို႔ခဲ၊ ဒိန္ခဲ ထုတ္လုပ္တဲ့အခါ ထြက္လာတဲ့ အရည္ကေန အမႈန္႔အျဖစ္ ျပန္လည္ထုတ္လုပ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ Whey ပ႐ိုတင္းက ဆြိဳင္းပ႐ိုတင္းနဲ႔ မတူတဲ့အခ်က္က ခႏၶာကိုယ္တြင္း Estrogen ေဟာ္မုန္း (‘မ’ ေဟာ္မုန္း) ကို မျမင့္တက္လာေစပါဘူး။ Whey ပ႐ိုတင္းကို ႏြားႏို႔၊ ဒိန္ခ်ဥ္၊ ခ်ိစ္ေတြ စတဲ့ ႏို႔ထြက္ပစၥည္းေတြကေန ရႏိုင္ပါတယ္။ Whey ပ႐ိုတင္း ဘယ္ႏွမ်ိဳးရွိလဲ Whey ပ႐ိုတင္းမွာ Whey Protein Concentrate (WPC), Whey Protein Isolate (WPI), Hydrolyzed Whey Protein ဆိုၿပီး သံုးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ WPC WPC မွာ ပါဝင္တဲ့ ပ႐ိုတင္း […]
